Chậm phát triển ngôn ngữ hay chậm nói ở trẻ là khi ngôn ngữ của trẻ phát triển không đúng trình tự bình thường. Tuy nhiên với tốc độ chậm hơn so với các trẻ khác. Vậy trẻ 2 tuổi chưa biết nói có nguy hiểm hay không?
Mục lục
1. Trẻ 2 tuổi chưa biết nói có biểu hiện như thế nào được coi là chậm nói?
Bé 2 tuổi chưa biết nói được coi là chậm nói nếu có các biểu hiện sau:
- Bé chưa nói nổi 15 từ tổng cộng.
- Không thể tự nói ra lời mà chỉ nhại lại lời nói của ba mẹ hoặc người khác đã nói.
- Không thể tự thực hiện những cuộc hội thoại đơn giản chỉ với câu gồm 2 từ. Ví dụ: “Mẹ bế”, “Uống nữa”. Hoặc bé nói được nhưng nói còn vấp váp.
- Bé không muốn hoặc không thể dùng lời nói để giao tiếp. Ngoại trừ những trường hợp khẩn cấp.
- Không hiểu các chỉ dẫn hoặc các câu hỏi dài hơn, ví dụ: “Lấy giày của con đi”, “Con muốn uống không?”, “Ba đâu rồi?”
- Bé không biết giả vờ chơi với búp bê hoặc tự chơi với chính mình. Chẳng hạn như cho búp bê ăn, nói chuyện một mình với búp bê, tự chải đầu làm đẹp.
- Bé không biết bắt chước hành động hoặc lời nói của người khác.
- Khi xem sách, trẻ không thể chỉ vào một bức tranh mà ba mẹ gọi tên.
- Bé không thể nối hai từ lại với nhau.
Ở độ tuổi này, có khoảng 1/5 trẻ em có thể có dấu hiệu chậm nói. Tuy nhiên, rất nhiều trẻ trong số này đều sẽ đuổi kịp các bạn khi lớn lên. Do đó, ba mẹ không cần quá hốt hoảng, lo lắng. Do đó nếu ba mẹ thắc mắc “Em bé 2 tuổi chưa biết nói có sao không?”. Thì câu trả lời là không. Bố mẹ không nên quá lo lắng khi thấy trẻ 2 tuổi chưa biết nói. Hãy bình tĩnh và tìm hiểu kỹ nguyên nhân và đưa ra những phương pháp hỗ trợ phù hợp nhé!
2. Một số nguyên nhân khiến trẻ 2 tuổi chưa biết nói
Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn tới tình trạng trẻ 2 tuổi chưa biết nói. Ví dụ như trong gia đình có người từng bị chậm phát triển ngôn ngữ. Hay do các khiếm khuyết về thể chất như:
- Thắng lưỡi bị ngắn (gây cản trở trong quá trình lưỡi chuyển động) hoặc có vấn đề về lưỡi hay vòm miệng.
- Các vùng não phụ trách ngôn ngữ gặp vấn đề khiến cho môi, lưỡi và hàm khó phối hợp với nhau để tạo ra âm thanh.
- Có vấn đề về thính giác. Việc này gây khó khăn cho trẻ trong quá trình hiểu, nói, bắt chước và sử dụng ngôn ngữ.
- Mắc chứng viêm tai giữa, đặc biệt là viêm mãn tính. Chứng bệnh này gây ra những tác động liên quan đến khả năng nghe của bé. Tuy nhiên, chỉ cần một bên tai của trẻ có thể hoạt động bình thường thì các kỹ năng ngôn ngữ của con vẫn có khả năng phát triển như bình thường.
3. Bố mẹ nên làm gì để giúp đỡ bé 2 tuổi chưa biết nói?
Bố mẹ có thể tham khảo 4 cách sau đây để hỗ trợ trẻ tập nói và phát triển các kỹ năng ngôn ngữ hiệu quả.
3.1. Kiểm tra thính giác của bé
Vấn đề về thính giác là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến trẻ 2 tuổi chưa biết nói. Bố mẹ nên đưa trẻ tới khám bác sĩ để đảm bảo rằng con không mắc chứng bệnh gì liên quan đến thính giác.
3.2. Thường xuyên tương tác với bé hằng ngày
Mỗi ngày, bố mẹ hãy dành ra những khoảng thời gian nhất định để quan sát, theo dõi và tương tác với bé. Trong khoảng thời gian này, bố mẹ nên lưu ý quan sát con thật kỹ để biết con hứng thú với điều gì. Con thường xuyên nhìn vào đồ vật nào và thích chơi những món đồ chơi nào. Lúc này, bố mẹ hãy gọi tên những thứ đó và trò chuyện với trẻ về những đồ vật đó. Điều này sẽ giúp thúc đẩy khả năng ngôn ngữ của bé phát triển tốt hơn. Qua đó hỗ trợ giải quyết tình trạng bé 2 tuổi chưa biết nói.
3.3. Viết nhật ký về việc giao tiếp của bé
Trong cuốn nhật ký này, bố mẹ hãy ghi chép lại những thay đổi nhỏ nhất trong cách bé giao tiếp mỗi ngày. Ví dụ như quay mặt và xoay đi để nói con không thích điều gì nó hay vừa lắc đầu vừa nói “không”…
Bố mẹ cũng nên ghi lại những điều mà trẻ muốn diễn đạt. Hay còn gọi là ý định giao tiếp của trẻ. Ví dụ như khi trẻ giơ tay để bày tỏ ý muốn bố mẹ bế con lên, bố mẹ hãy nói đầy đủ cả câu cho trẻ biết. Chẳng hạn như “Mẹ bế con lên nhé”.
Việc ghi chép này sẽ giúp bố mẹ theo dõi tiến trình phát triển của bé một cách dễ dàng hơn. Nếu bé phát triển chậm hơn so với những gì bố mẹ dự kiến, trẻ 2 tuổi chưa biết nói hãy xem xét tìm đến những phương pháp khác để hỗ trợ cho bé.
3.4. Đọc sách và kể chuyện cùng trẻ thường xuyên
Việc bố mẹ đọc sách và kể chuyện cho bé có thể đem lại rất nhiều lợi ích. Trong quá trình nghe bố mẹ đọc sách, bé có cơ hội được tiếp xúc với nhiều từ vựng mới. Những câu chuyện thú vị cũng sẽ khiến trẻ thích thú hơn và tạo động lực cho trẻ luyện tập trò chuyện thường xuyên hơn.
Xem thêm:
Nguồn tham khảo:
https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/dau-hieu-dien-hinh-canh-bao-tre-cham-noi/
Mỗi trẻ phát triển với tốc độ khác nhau. Do vậy, khi thấy trẻ 2 tuổi chưa biết nói, thay vì quá lo lắng thì bố mẹ nên bình tĩnh tìm hiểu nguyên nhân và kiên nhẫn trong quá trình hỗ trợ con.
