Mới đây mà con yêu của mẹ đã tròn 4 tháng tuổi, nhu cầu dinh dưỡng cũng tăng cao. Mẹ tham khảo khắp nơi để tìm lời giải đáp cho câu hỏi bé 4 tháng ăn dặm được chưa cũng như cách xây dựng thực đơn ăn dặm cho bé 4 tháng. Tuy đây chưa phải là độ tuổi lý tưởng mà bé ăn dặm toàn thời gian, nhưng mẹ có thể căn chỉnh theo thể trạng, sức khỏe của con để đảm bảo an toàn, bé yêu phát triển toàn diện. Bài viết này sẽ giúp mẹ giải đáp tất tần tật về vấn đề ăn dặm của bé 4 tháng tuổi. Cùng đón xem ngay nhé mẹ ơi!
Mục lục
1. Dấu hiệu nhận biết trẻ 4 tháng ăn dặm được
Độ tuổi lý tưởng để cho bé ăn dặm, theo khuyến cáo của các chuyên gia, là 6 tháng tuổi. Tuy vậy, tùy thuộc vào từng cơ địa và sở thích, nhiều bé đã bắt đầu thể hiện những mong muốn được ăn ở giai đoạn 4 tháng tuổi.
4 tháng tuổi là thời điểm bé đã bắt đầu ngồi vững. Đây cũng là lúc bé hình thành những cá tính riêng của mình. Vì vậy việc đòi ăn của bé cùng sẽ được thể hiện qua các dấu hiệu mẹ cần để ý sau:
- Miệng luôn tóp tép
- Bé nhìn chằm chằm khi người khác ăn – biểu hiện thèm ăn
- Sữa mẹ không đủ đáp ứng cho bé nên bé luôn đói và đòi bú
Mẹ có thể bắt đầu xây dựng cho bé ăn dặm 4 tháng tuổi thời gian biểu từ lúc này nhưng trẻ 4 tháng tuổi ăn được gì. Ở giai đoạn 4 tháng tuổi, hệ tiêu hóa của bé vẫn chưa được hoàn thiện và nguồn dinh dưỡng của bé chủ yếu vẫn là sữa. Vì vậy, việc cho bé ăn dặm chỉ là phương thức tập ăn cho bé, không nên biến việc ăn dặm thành bữa chính. Mẹ có thể lựa chọn một trong các phương pháp ăn dặm trong 4 phương pháp phổ biến nhất để bắt đầu tập dần thói quen và giúp bé phát triển các giác quan, khả năng cầm nắm đồ vật tốt nhất.
Vì hệ tiêu hóa của bé chưa phát triển mạnh ở độ tuổi này, đồ ăn dặm của bé nên được chế biến ở dạng loãng và mịn.
2. Trẻ 4 tháng tuổi ăn được gì mẹ ơi?
Bé 4 tháng ăn được gì luôn là câu hỏi mà mẹ băn khoăn, cần tìm lời giải đáp. Dạ dày của bé 4 tháng tuổi rất non nớt, nguồn dinh dưỡng chính lúc này là sữa mẹ/sữa công thức. Chính vì thế mẹ không nên cho bé ăn những thực phẩm có kết cấu cứng, thay vào đó là món ăn có độ mềm, mịn, dễ tiêu hóa. Mời mẹ cùng tham khảo những thực phẩm dưới đây trước khi xây dựng thực đơn cho con yêu nhé:
2.1. Các loại rau xanh
Rau xanh không chỉ tốt cho người lớn mà còn rất “được lòng” các cô cậu bé, tuy nhiên không phải rau nào bé 4 tháng tuổi cũng có thể ăn được đâu mẹ ơi! Một số loại rau phổ biến mẹ nên bổ sung cho con thường là đậu Hà Lan, đậu que, rau mồng tơi, rau chân vịt,… Những thực phẩm này chứa hàm lượng chất xơ vô cùng cao, giúp bé nhuận tràng, đánh bay táo bón, mẹ cũng đỡ ưu tư lo lắng vì bé yêu cứ “làm bạn với nhà vệ sinh”.
Cách chế biến rau xanh vô cùng đơn giản, để giữ nguyên hương vị và chất dinh dưỡng mẹ nên rửa rau thật sạch để loại bỏ tạp chất, đem luộc hoặc hấp chín rồi xay nhuyễn và bón cho con ăn. Để lạ miệng hơn, mẹ nên cho thêm chút sữa mẹ vào xay cùng để tạo ra món súp thơm ngon, bổ dưỡng.
2.2. Các loại trái cây
Bé 4 tháng tuổi được ăn những loại trái cây nào luôn là câu hỏi của nhiều mẹ, trong giai đoạn nhạy cảm này mẹ chỉ nên bổ sung một số loại trái cây có kết cấu mềm, mịn, dễ tán như bơ, chuối,… Còn những quả cứng, giòn hơn như táo, lê, mẹ có thể hấp chín rồi tán nhuyễn trước khi cho con măm măm.
Trái cây luôn là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất bậc nhất, bao gồm những dưỡng chất “vàng” như vitamin A, C, D, E, sắt, canxi, kẽm, magie,… giúp con lớn nhanh như thổi, phát triển cả chiều cao lẫn trí tuệ, củng cố hệ miễn dịch, chống lại những tác nhân gây bệnh. Chưa hết đâu mẹ ơi, trái cây còn bổ sung hàm lượng xơ dồi dào tương tự rau xanh, cực bổ dưỡng đó mẹ.
Nghe đến đây mẹ còn chần chờ gì mà không xắn tay vào bếp chuẩn bị những món ăn thơm ngon từ hoa quả, ngoài nghiền trộn, mẹ có thể chế biến thành những món sinh tố chuẩn vị, quyến luyến vị giác con yêu. Nếu mẹ vẫn còn lăn tăn, suy đi tính lại chưa biết căn chỉnh khẩu phần như thế nào hay cần có những lưu ý gì phải “nằm lòng” thì mẹ đọc bài viết Ăn dặm hoa quả cho bé và “tất tần tật” những điều mẹ cần nhớ nhé! Chắc chắn sẽ có những điều thú vị khiến mẹ bất ngờ đó ạ!
2.3. Các loại rau củ
Rau củ quả cũng là thực phẩm mẹ nên bổ sung cho bé 4 tháng tuổi ăn dặm. Một số loại rau củ phổ biến có thể kế đến như cà rốt, khoai lang, khoai tây, bí đỏ,… Cho con măm măm những thực phẩm này sẽ góp phần tăng cường khả năng miễn dịch, giúp con lớn nhanh lớn khỏe.
Ngoài ra vitamin A,D trong khoai lang, cà rốt, bí đỏ còn giúp con thông minh, sáng mắt, phát triển chiều cao vượt trội. Hàm lượng vitamin C trong khoai tây thì có tác dụng chống lại bệnh tật, bảo vệ gan bé và giúp làn da con luôn mịn màng, hồng hào.
Cách chế biến các loại rau củ vô cùng đơn giản, đầu tiên mẹ nên rửa sạch, loại bỏ tạp chất hoặc nhựa rồi để ráo, đem hấp chín và nghiền nhuyễn ra, trộn thêm chút sữa mẹ/sữa công thức. Nếu không mẹ cũng có thể nấu thành những món súp/cháo loãng bổ dưỡng. Lưu ý trong giai đoạn này tuyệt đối không nêm nếm gia vị ảnh hưởng sức khỏe của con mẹ nhé!
2.4. Ngũ cốc
Ngũ cốc là lựa chọn đầy dinh dưỡng cho bữa ăn của bé. Để phù hợp với các bé, mẹ nên chọn các loại ngũ cốc từ gạo và bột yến mạch. Bởi chúng thường không chứa gluten và ít gây ra dị ứng, nổi mẩn ngứa hơn so với những loại ngũ cốc khác đó ạ! Khi chế biến thực phẩm cho trẻ 4 tháng, mẹ có thể thêm một chút sữa mẹ hoặc sữa công thức. Món ăn sẽ có độ sánh mịn cần thiết và hương vị quen thuộc với con hơn.
Mẹ nào cũng muốn đem đến cho bữa ăn dinh dưỡng nhưng phải đảm bảo an toàn, thế là mẹ muốn tự mình chuẩn bị bột gạo để con yêu ăn ngon mà không lo ảnh hưởng sức khỏe. Nếu mẹ ngại lỉnh kỉnh vật nọ vật kia, nào chày nào cối thì có thể tham khảo bài viết 2 cách làm bột gạo cho bé ăn dặm hết bay chỉ trong 5 phút để tiết kiệm thời gian nhé!
3. Cách cho trẻ ăn dặm 4 tháng tuổi
Cách ăn dặm cho bé 4 tháng tuổi tưởng khó nhưng đơn giản vô cùng nếu mẹ nắm rõ 4 nguyên tắc dưới đây. Cùng Góc của mẹ điểm lại ngay thôi nào mẹ ơi:
3.1. Cho bé ăn từ loãng đến đặc
Nguồn thức ăn ban đầu của bé vốn là sữa mẹ nên nếu mẹ cho bé ăn đặc ngay từ đầu, bé sẽ không quen. Mẹ cần chuyển đồ ăn dặm từ loãng đến đặc để tránh việc bé bị nghẹn, khó tiêu. Lúc đầu, mẹ cho con ăn cháo loãng, xay mịn, pha gạo và nước theo tỷ lệ 1;10.
Sau đó hãy chuyển dần sang đồ ăn mịn, dạng sệt, dạng thô và cuối cùng là cơm. Để đa dạng thực đơn cho con, mẹ có thể cho bé măm măm nhiều loại cháo khác nhau như cháo bí đỏ, cháo khoai tây nghiền, khoai lang hấp trộn sữa. Nhờ đó vị giác của con yêu sẽ được kích thước, ăn uống ngon miệng hơn.
3.2. Cho bé ăn từ ít đến nhiều
Hệ tiêu hóa của bé ăn dặm 4 tháng chưa thể đáp ứng ngay với lượng thức ăn lớn và cần có thời gian để làm quen với điều đó. Hãy thử bắt đầu với mỗi ngày 1 bữa, 1 bữa 1-2 muỗng. Khi bé dẫn thích nghi được với thức ăn dặm, mẹ có thể tăng mật độ và lượng thức ăn lên. Sau cùng có thể cho bé ăn như bữa chính, 3 buổi/ 1 ngày.
3.3. Cho bé ăn dặm bú sữa mẹ càng lâu càng tốt
Giai đoạn này, sữa mẹ và sữa công thức vẫn là nguồn thức ăn chính của bé. Vì vậy mẹ cần thường xuyên duy trì các cữ bú đảm bảo dinh dưỡng cho con. Nếu con không muốn ti mẹ hoặc thấy sữa là lắc đầu nguầy nguậy thì mẹ nên kiểm tra xem con có vấn đề về sức khỏe hay không, chất lượng nguồn sữa đã đảm bảo chưa, liệu mẹ có ăn phải những thực phẩm lạ khiến mùi sữa khó ngửi.
Sau khi đã xem xét tất cả nguyên nhân mà con vẫn bỏ ti thì mẹ nên chế biến sữa thành nhiều món ăn hấp dẫn, bắt mắt để con măm măm ngon miệng hơn, ví dụ như sinh tố, sữa trộn hoa quả, pudding sữa,… Cách làm này chẳng những hỗ trợ quá trình ăn dặm của bé 4 tháng tuổi diễn ra trơn tru mà còn xây dựng được thực đơn đầy đủ, khoa học đấy mẹ ạ!
3.4. Cho bé ăn từ đồ ngọt đến đồ mặn
Trong giai đoạn chuyển từ đơn thuần bú sữa sang ăn cháo, bột, bé sẽ chưa quen được với các loại đồ mặn. Vì từ khi lọt lòng đến 4 tháng tuổi, mẹ chỉ uống sữa mẹ và quen với vị ngọt thanh, bùi bùi của sữa. Mẹ cho bé ăn đồ mặn ngay sẽ làm rối loạn vị giác, khiến con bỏ bữa, chán ăn.
Lúc này, mẹ cần cho bé ăn những thực phẩm có vị ngon từ trái cây, rau củ quả kết hợp cùng sữa mẹ/sữa công thức. Hoặc không, mẹ cũng có thể cho bé thử các loại nước ép trái cây đầy đủ vitamin nhé! Tuy nhiên mẹ không nên cho đường vào mà nên giữ trọn vẹn vị ngọt thuần túy, vì ăn đường nhiều sẽ khiến con béo phì đó mẹ ạ!
Khi đã quen với đồ ngọt, mẹ có thể chuyển sang cho bé ăn cháo xay cá, tôm, trứng và các loại bột mặn. Mẹ thay đổi nhiều món khác nhau để biết được khẩu vị của bé là gì. Đồng thời, việc đa dạng hóa thực đơn ăn dặm sẽ giúp bé bớt ngán ăn, lười ăn.
3.5. Lựa chọn đúng thực phẩm cho bé ăn dặm
Mẹ cần đảm bảo thực đơn của bé đầy đủ các chất dinh dưỡng. Các nhóm chất cần thiết cho sự phát triển của bé ăn dặm 4 tháng gồm:
- Tinh bột: bột gạo, ngũ cốc, cháo,…
- Chất đạm: Cá, thịt, đậu, trứng, tôm, cua,…
- Vitamin, chất khoáng, chất xơ: các loại rau, củ, quả như bông cải xanh, khoai lang, khoai tây, cà rốt, rau ngót, cải bó xôi, bí đỏ, trái cây,…
- Chất béo: Các loại dầu động vật (dầu cá hồi), dầu thực vật (dầu đậu nành, dầu oliu).
Mẹ lưu ý lựa chọn thực phẩm rõ nguồn gốc, có xuất xứ rõ ràng, tránh mua thực phẩm kém chất lượng, ảnh hưởng đến sức khỏe của con. Tốt nhất mẹ nên lựa chọn rau củ quả, tôm cá,… từ các cửa hàng tiện lợi, siêu thị uy tín như Co.op Mart, VinMart, Bách Hóa Xanh,…
3.6. Cho con ăn đúng tư thế
Tương tự khi con ti sữa, khi cho con làm quen với ăn dặm, mẹ nên cho con ngồi ở tư thế thoải mái nhất. Trong giai đoạn đầu, mẹ có thể ôm con vào lòng, đút con ăn những muỗng thức ăn dặm đầu tiên, kết hợp vỗ về, khen ngợi con. Khi con đã quen dần thì mẹ để con ngồi một mình trên ghế ăn dặm, đem thức ăn đến và khuyến khích con măm măm thật ngon.
Trong suốt quá trình này, mẹ cần giữ con ở tư thế thẳng trên ghế ăn dặm, không cong vẹo để tránh tạo thành thói quen xấu, ảnh hưởng đến cột sống của bé. Thêm nữa, mẹ cũng nên can thiệp khi con ngã người hoặc nghiêng hẳn sang một bên. Việc ngồi ở tư thế thẳng, đầu ngẩng vừa phải sẽ giúp thức ăn vào dạ dày dễ dàng hơn, hạn chế nôn trớ, mắc nghẹn.
Bên cạnh đó, mẹ không nên cho con nằm khi đang nằm dặm. Vì theo bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng đây là điều tối kỵ nhất khi bé cưng ăn dặm. Tư thế này rất dễ khiến con bị sặc và ngạt đường tiêu hóa.
3.7. Tâm lý của mẹ và bé
Lần đầu ăn dặm khiến bé 4 tháng bỡ ngỡ, thậm chí lo sợ, mẹ cũng không khá hơn, trong lòng cứ bồn chồn chẳng yên, sợ cho con ăn dặm sai cách sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần. Đôi khi con không chịu ăn (vì chưa quen thức ăn mới, do từ trước đến nay chỉ toàn ti sữa mẹ) làm mẹ nóng giận, có những lời nói trách mắng con khiến bé khóc toáng lên.
Mẹ ơi, suy nghĩ của con còn rất non nớt, những hành động đó sẽ tác động đến tình cảm của hai mẹ con. Thay vào đó mẹ nên nhỏ nhẹ khuyên bảo, khen ngợi và động viên con ăn uống thật ngoan. Nếu con vẫn chưa chịu tiếp nhận quá trình ăn dặm thì mẹ xâu chuỗi lại mọi việc, tìm kiếm nguyên nhân, ví dụ như con có bị dị ứng hay không, có phải con không thích thực phẩm đó, hương vị món ăn chưa đủ thu hút?
4. Lịch ăn dặm cho bé 4 tháng tuổi
Lượng thức ăn của bé thay đổi theo thời gian. Vì vậy nắm rõ nhu cầu của bé để xây dựng một thực đơn ăn dặm cho bé 4 tháng đầy đủ dinh dưỡng qua các tuần là vô cùng quan trọng. Dưới đây là thời gian biểu cho bé 4 tháng tuổi ăn dặm cụ thể qua 4 tuần.
Lưu ý: Cháo trắng và rau củ hoặc thịt cá phải được xay nhuyễn, loãng và mịn theo các nguyên tắc nêu trên.
Hệ tiêu hóa của bé trẻ 4 tháng tuổi còn non nớt. Việc cho bé ăn dặm ở thời điểm này chỉ là phụ. Mẹ vẫn cần chú ý đến chế độ bú sữa cũng như thực đơn ăn dặm cho bé 4 tháng để đảm bảo dinh dưỡng cho bé. Ngoài ra, lập thời gian biểu cho bé cần phải được lên kế hoạch cụ thể và khoa học nhất các mẹ nhé!
Như vậy, mẹ đã có lời giải đáp cho câu hỏi bé 4 tháng ăn dặm được chưa và cách xây dựng thực đơn ăn dặm cho bé 4 tháng. Trong giai đoạn nhạy cảm này, mẹ hết sức lưu ý để tránh thực hiện sai cách ảnh hưởng đến sức khỏe con yêu nhé. Mong rằng bé cưng nhà mẹ sẽ phát triển khỏe mạnh và lớn nhanh như thổi. Nếu còn bất kì thắc mắc nào, mẹ đừng ngần ngại để lại bình luận ngay bên dưới để Góc của mẹ giải đáp tất tần tất nhé!
