Theo đánh giá của các chuyên gia dinh dưỡng, bé 3 tuổi là giai đoạn phát triển quan trọng của con. Bởi đây là giai đoạn bé phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ về não bộ, thời điểm này bộ não của con đã hoàn thiện tới 80% so với người trưởng thành. Vì thế, lên thực đơn cho bé 3 tuổi thế nào để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho con, đặc biệt với nhưng bé biếng ăn, thường xuyên bị táo bón.
Mẹ đừng quá lo lắng, dưới đây là gợi ý các thực đơn cho bé 3 tuổi biếng ăn, suy dinh dưỡng và thực đơn cho bé 3 tuổi bị táo bón mẹ có thể tham khảo chế biến giúp bé cải thiện tình trạng sức khỏe.
Mục lục
1. Trẻ 3 tuổi phát triển như nào là bình thường?
Trước khi tìm hiểu về những bữa ăn, cùng thực đơn của bé 3 tuổi thì chúng ta hãy xem con ở giai đoạn này đã có những kỹ năng và có thể làm gì được.
- Hoạt động: Bé đã biết đi vững, chạy nhảy, đi lên xuống cầu thang mà không cần đến sự giúp đỡ của bố mẹ. Có thể chơi một số môn như: đá bóng, ném bóng, cầm bút vẽ,…
- Ngôn ngữ: Bé có thể nói được một số câu phức tạp khoảng 5 từ một lúc, thích bắt chước và phân biệt rõ được người lạ và người quen.
- Nhận thức: Bé đã phân biệt được các màu sắc với nhau, con số và chữ cái. Hiểu được các vấn đề người lớn đang nói
- Các hoạt động ăn uống: Bé có thể tự cầm bát đĩa tự ăn, biết lấy những món ăn mình yêu thích.
- Chiều cao – Cân nặng: Theo WHO, trung bình bé gái cân nặng từ 10,8 – 18,1 kg và chiều cao từ 95,1 cm; bé trai nặng khoảng 11,3 – 18,3 kg và chiều cao 96,1 cm.
2. Chế độ dinh dưỡng cần thiết cho bé 3 – 5 tuổi
Trong giai đoạn này mẹ nên có những chế độ dinh dưỡng phù hợp với con. Chủ yếu được thông qua thực đơn có đủ các nhóm thực phẩm gồm tinh bột, chất đạm, chất béo, các loại rau và các loai vitamin.
Mẹ có thể tham khảo một số các thành phần dinh dưỡng cần có trong thực đơn cho bé 3 tuổi như sau:
- Cơm có thể cắt giảm, bé có thể ăn thêm mì, bún, phở… từ 150 đến 200 gram
- Thực phẩm giàu chất đạm: thịt lợn, thịt gà, trứng, sữa… từ 150 đến 200 gram
- Dầu thực vật: 3 thìa cho mỗi bữa chính.
- Thực phẩm giàu chất xơ: rau xanh, các loại củ… từ 150 đến 200 gram
- Sữa: từ 400 đến 500 ml.
- Nước lọc: từ 700 đến 800ml/ngày.
Riêng với những bé biếng ăn, lười ăn hay thường xuyên ngậm trong lúc ăn, các chuyên gia khuyên mẹ nên chia nhỏ bữa ăn thành 3 bữa chính và 2 bữa phụ. Bên cạnh đó, thực đơn cho bé 3 tuổi biếng ăn mẹ cũng cần đa dạng các thực phẩm, tập dần cho bé thói quen tự xúc ăn và đừng bắt ép bé ăn khi bé không muốn.
Thời gian này, mẹ cũng nên khuyến khích con có một chế độ ăn uống nhiều rau và trái cây. Bổ sung vừa đủ các loại thực phẩm giàu đạm và protein. Không nên để cho trẻ ăn nhiều kẹo hoặc các loại hạt cứng, điều này sẽ ảnh hưởng tới răng của bé. Hoặc có thể khiến bé gặp nguy hiểm trong trường hợp bị nghẹn các dị vật cứng.
Lúc này, bé hầu như đã có đủ 20 răng sữa, nên mẹ nên đánh răng cho con sau mỗi bữa ăn. Đồng thời cần bổ sung canxi vào thực đơn cho bé 3. Cũng sẽ giúp răng con khỏe mạnh, và giảm các nguy cơ bị sâu răng, mòn răng.
3. Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho bé 3 tuổi
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mẹ nên rèn tạo cho bé thời gian ăn khoa học cố định sẽ tốt hơn cho hệ tiêu hóa của bé.
- Thời gian bữa sáng: Từ 6h30 – 7h30
- Thời gian bữa phụ sáng: Từ 9h – 9h30
- Thời gian bữa trưa: Từ 11h – 11h30
- Thời gian bữa phụ chiều (bữa xế chiều): Từ 14h – 14h30
- Thời gian bữa tối: Từ 17h – 18h30
- Bữa phụ buổi tối: Từ 20h – 20h30 (bữa này mẹ chỉ nên cho bé uống sữa nóng để giúp bé dễ đi ngủ hơn)
3.1. Bữa sáng
Con có thể ăn những món ăn nhẹ nhàng. Nhưng đảm bảo đủ chất dinh dưỡng, để cung cấp năng lượng cho cơ thể sau cả một đêm nghỉ ngơi như:
- Trứng luộc
- Các loại bánh: bánh bao, bánh giò…
- Sữa tươi hoặc sữa công thức
- Các loại cháo đậu, cháo thịt…
- Rau xanh
3.2. Bữa trưa
Thực đơn bữa trưa, mẹ nên thay đổi thường xuyên và linh hoạt với các thực phẩm từ tôm, cua, thịt, cá… có bổ sung dầu. Cơm của con lúc này có thể ăn cùng cả nhà, có rau xanh. Sau đó là những loại trái cây để bé ăn tráng miệng như nho, táo, cam…
4.3. Bữa tối
Bữa tối con có thể giảm bớt phần tinh bột từ cơm mà thay vào đó là mì, phở, bún…Mẹ vẫn nên bổ sung đầy đủ rau xanh và thịt, cá cho con trong bữa tối. Cuối cùng, bé có thể uống thêm sữa trước 1 tiếng khi đi ngủ.
3.4. Bữa phụ
Giữa khoảng thời gian trống của các bữa chính trong ngày là sáng – trưa – tối. Mẹ có thể lên thực đơn cho bé 3 tuổi lười ăn bằng những bữa phụ xen kẽ. Bữa ăn này vừa giúp con không quá đói sau những hoạt động trong ngày. Lại vừa giúp con đảm bảo năng lượng cho các hoạt động. Một số món như: chè, sinh tố, nước ép, các loại bánh ngọt…
4. Thực đơn cho bé 3 tuổi bị táo bón
Thực đơn cho bé từ 3 – 4 tuổi rất quan trọng nên mẹ có thể xây dựng thực đơn trong cả tuần để bé vừa không cảm thấy nhàm chán, vừa có những trải nghiệm thích thú và hứng khởi để khám phá món ăn. Đặc biệt, trong thực đơn cho bé 3 tuổi bị táo bón nên phân chia món ăn theo các bữa sáng – trưa – chiều tối khác nhau.
4.1. Thực đơn bữa sáng
- Cháo thịt lợn và táo
- Cháo thịt bò và đu đủ
- Cháo gà và cam
- Cháo sườn và dưa hấu
4.2. Thực đơn bữa trưa
- Cơm, thịt gà kho, canh rau muống, trái cây: bơ.
- Cơm, cá rán, rau xào, canh dền, trái cây: cam.
- Cơm, thịt viên sốt, canh thịt bằm, trái cây: chuối.
- Cơm, thịt bò xào, canh mướp, trái cây: táo.
4.3. Thực đơn bữa tối
- Phở bò, súp lơ luộc, quýt.
- Cơm, gà luộc, su hào luộc, dưa hấu.
- Nui xào hải sản (tôm, ngao), đậu xanh luộc, đu đủ.
- Miến xào thịt bò, mướp luộc, nho.
5. Thực đơn cho bé 3 tuổi biếng ăn, suy dinh dưỡng tăng cân nhanh
Với những bé biếng ăn, ngoài cung cấp đủ các dưỡng chất hàng ngày cho bé, thực đơn tăng cân cho bé 3 tuổi mẹ cần lưu đến số lượng mỗi món ăn, bởi bé thường sẽ thấy sợ khi thấy quá nhiều đồ ăn và mẹ cũng đừng ép bé quá mức. Mẹ có thể đa dạng số món ăn trong 1 bữa của bé với lượng ít lại, sử dụng các thực phẩm có màu sắc bắt mắt để kích thích tính tò mò của bé. Dưới đây là một số gợi ý thực đơn cho trẻ 3 tuổi bị suy dinh dưỡng, biếng ăn, lười ăn cho mẹ tham khảo.
5.1. Thực đơn bữa sáng cho bé 3 tuổi biếng ăn
- Các món ăn với trứng: Bánh xốp nướng trứng và rau, bánh mì trứng nướng hoa quả, trứng đảo, salad trứng luộc và hoa quả…
- Các món thực phẩm nguyên cám: Bánh yến mạch, bánh việt quất nướng, cháo bí ngô yến mạch, bánh chuối bơ đậu phộng, bánh mì gối nguyên cám,…
- Các món bún: Bún thịt xay, bún riêu cua, bún mộc,…
- Các món phở: Cháo thịt xay, cháo bí ngô, cháo chim cây, cháo cá hồi, cháo thịt sườn,…
- Các món với nui: Nui bò, nui gà, nui hải sản,…
5.2. Thực đơn bữa trưa cho bé 3 tuổi lười ăn
Bữa trưa mẹ nên cho bé ăn thêm cơm và một số món ăn nhiều dinh dưỡng hơn, để bé đủ năng lượng hoạt động vui chơi buổi chiều.
- Cơm, canh rau cải nấu tôm, cá thu hấp/kho tương, vài miếng cam tươi
- Cơm, thịt kho trứng cút, canh rau bắp cải luộc, vài miếng mận cắt nhỏ đã bỏ hạt.
- Cơm, gà kho nấm, canh chua cá hồi, vài miếng đu đủ nhỏ
- Cơm, thịt kho mè, canh trứng, vài miếng roi đường
- Cơm, sườn kho đậu hũ, canh cải xoong thịt bò, bưởi
- Cơm, sườn xào chua ngọt, đậu phụ rán, yaourt
- Cợm, thịt bò xào nấm, trứng cút luộc, xoài
- Cơm, cá hồi áp chảo, thịt viên sốt cà chua, canh cải thịt bằm, quýt
- Cơm, nấu xào thịt, cá thu rán, nho
- Cơm, thịt gà xào nấm, canh bí đỏ hầm xương, táo
- Cơm, thịt bò viên sốt, tôm rim, canh rau ngót, chuối
5.3. Thực đơn bữa tối cho bé 3 tuổi biếng ăn tăng cân
Sau một ngày hoạt động vui chơi, thường bữa tối bé sẽ ăn được khá nhiều bởi lúc này bé có cảm giác đói và thèm ăn hơn các bữa khác. Vì thế, mẹ nên chuẩn bị cho bé những món ăn thật nhiều máu sắc, hình thù khác nhau. Tuy nhiên, mẹ nên ưu tiên những món ăn dễ tiêu hóa để tránh bé bị nặng bụng, khó tiêu.
- Cơm, đậu cove xào thịt, thịt heo luộc
- Cơm, rau bắp cải luộc, giá dỗ xào thịt, cá rán
- Cơm, tôm hấp xả, thịt kho trứng
- Cơm, canh rau rền nấu ngao, thịt bò xào
- Cơm, trứng óc đúc thịt, sườn xào dưa
- Cơm, tôm rim, canh cải nấu thịt bằm
- Cơm, canh trứng đậu phụ, tôm hấp
- Cơm, thịt bò xào, canh cá nấu chua
- Cơm, thịt chim nướng bỏ lò, su su luộc
- Cơm, thịt bò viên sốt cà chua, canh tôm nấu bầu
- Cơm, đậu rán, cá hồi áp chảo
5.4. Thực đơn bữa phụ cho bé 3 tuổi biếng ăn
Vì bé lười ăn nên các bữa chính thường bé sẽ không ăn được nhiều nên mẹ cần bổ sung thêm các bữa phụ cho bé, vừa giúp bé không bị đó và cũng gia tăng thêm lượng thức ăn nạp vào cơ thể bé hàng ngày. Trong bữa phụ mẹ không nên cho bé ăn các loại bánh kẹo, bim bim,… vì chính nó sẽ là tác nhân khiến bé lười ăn, chán ăn.
Một số gợi ý các món ăn trong thực đơn tăng cân cho bé 3 tuổi hiệu quả như:
- Sữa hạt sen với khoai lang mật
- Sữa bắp
- Bánh flan yến mạch
- Kem bơ trứng sữa
- Sữa chua phô mai
- Sữa yến mạch hạt óc chó hạnh nhân
- Sinh tố táo việt quất
- Sữa đậu xanh hạt sen
- Bánh bí đỏ
- Bánh yến mạch
- Sữa chua dẻo trộn với trái cây
- Bánh táo nướng
- Bánh khoai tây
6. 7 Lưu ý lên thực đơn giúp bé ăn ngon miệng hơn
Việc lên thực đơn cho bé 3 tuổi tăng chiều cao ngoài những thực phẩm bổ sung dinh dưỡng phong phú và an toàn cho bé. Mẹ cũng còn cần lưu ý một số điều sau khi lên thực đơn và trong quá trình chế biến.
- Thực đơn cần thay đổi và phù hợp với sở thích của bé 3 tuổi. Trong lúc này, con có thể thay đổi sở thích và hứng thúc với món ăn tùy theo từng thời điểm. Do đó, mẹ không cần lo lắng, chỉ cần đảm bảo được món ăn con thích ăn là được.
- Khi con tiếp nhận món ăn mới, không phải lúc nào cũng thành công. Vì thế, mẹ nên khuyến khích con nếm thử trước, sau đó tập ăn những món này mà không cần phải gượng ép.
- Cung cấp đầy đủ các nhóm thực phẩm tinh bột – chất đạm – chất xơ- rau xanh trong thực đơn cho bé 3 tuổi. Để đảm bảo con không bị thiếu loại dưỡng chất cần thiết nào. Từ đây cũng tiền đề để con có sức khỏe.
- Trong món ăn nếu có thịt thì nên băm nhỏ hoặc ninh kỹ. Điều này con phụ thuộc vào mức độ ăn của từng bé.
- Nếu có món cá thì mẹ cần đảm bảo không còn xương khi cho bé ăn để tránh con bị hóc sau này. Đối với rau củ quả thì cần được thái nhỏ. Sau đó mẹ chế biến nấu, hoặc luộc để chín mềm.
- Bé 3 tuổi trong thực đơn đã cần bổ sung cả dầu và mắm. Tuy nhiên mẹ cần nêm nếm nhạt hơn khẩu vị ăn của người lớn. Để tránh co thể con bị hấp thụ quá nhiều hoặc thừa muối.
- Điều lưu ý cuối cùng trong khi lên thực đơn cho trẻ 3 tuổi đó chính là mẹ nên tham khảo và tìm hiểu nhiều món ăn hơn. Khi đó, với việc đổi mới món ăn thường xuyên giúp con có nhiều hứng thú trong việc thưởng thức thức ăn hơn.
Bé ở tuổi lên 3 rất hoạt bát và rất muốn khám phá thế giới xung quanh mình. Cả ngày như vậy con sẽ tiêu hao lượng năng lớn. Bên cạnh đó, giai đoạn 3 – 4 tuổi cũng là lúc “bứt phá” trong phát triển não bộ cho bé. Vì thế, một chế độ ăn đầy đủ dinh dưởng cho bé là điều rất quan trọng.
Mẹ có thể lên thực đơn cho bé 3 tuổi một cách linh hoạt và phù hợp với khẩu vị, sở thích của con. Nhưng những bữa ăn thì cần đảm bảo đầy đủ các nhóm dưỡng chất như tinh bột, protein, chất đạm, rau xanh và trái cây.. để bé “nạp” đủ năng lượng và phát triển khỏe mạnh.