Trong quá trình sinh thường, một số trường hợp sản phụ phải rạch tầng sinh môn để “vượt cạn” dễ dàng hơn. Vết rạch ở tầng sinh môn này sẽ được khâu lại sau khi sinh xong. Đây là cơ quan tiếp giáp với bộ phận sinh dục và hậu môn. Vì vậy đây là nơi cần được chăm sóc cẩn thận nếu không sẽ ảnh hưởng đến các cơ quan khác. Vậy mẹ đã biết chăm sóc tầng sinh môn sau sinh như thế nào để nhanh hồi phục chưa? Hãy cũng Góc của mẹ tìm hiểu trong bài viết sau đây để rõ hơn nhé!
Xem thêm: Chăm sóc vết mổ sau sinh mau lành không để lại sẹo cho mẹ
Mục lục
1. Tầng sinh môn là gì?
Tầng sinh môn là một vùng nhỏ nằm giữa hậu môn và âm hộ của mẹ. Theo mặt giải phẫu, tầng sinh môn là khu vực nmằ giữa xương mu và xương cụt, bao gồm đáy chậu và các cấu trúc xung quanh. Đây cũng là khu vực giúp kích thích tình dục ở cả nam và nữ. Thông thường ở lần sinh đầu tiên, nhiều mẹ sẽ bị rách tầng sinh môn hoặc buộc phải áp dụng thủ thuật rạch tầng sinh môn để thai nhi được lấy ra dễ dàng hơn. Đây là bộ phận quan trọng của cơ thể, vì vậy cần có sự chăm sóc đặc biệt. Nếu không sẽ rất dễ xảy ra tình trạng nhiễm trùng. Vì thế nên mẹ cần biết cách chăm sóc tầng sinh môn sau sinh để đảm bảo sức khỏe của chính mình.
2. Vì sao mẹ cần rạch tầng sinh môn khi vượt cạn?
Khi sinh thường, bộ phận sinh dục của mẹ dần mở rộng các cơ để thai nhi có thể dễ dàng chui lọt. Tuy nhiên việc giãn nở cũng có giới hạn. Có nhiều mẹ gặp khó khăn khi vượt cạn nếu không dùng tới một số thủ thuật hỗ trợ. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ áp dụng thủ thuật rạch tầng sinh môn. Thậm chí có nhiều mẹ phải mổ lấy thai. Vậy mẹ khi nào cần rạch tầng sinh môn không? Bác sĩ sẽ áp dụng cách này trong những trường hợp sau:
- Thai nhi có đầu quá to
- Trọng lượng thai nhi lớn
- Sinh non
- Em bé không đủ oxy
- Ca sinh cần dùng máy hút hỗ trợ
- Mẹ rặn thời gian dài khi sinh
- Độ linh hoạt tầng sinh môn của mẹ kém
- Mẹ bị viêm âm đạo
- Tử cung co bóp không đủ mạnh
Thủ thuật nhỏ này là rạch 1 đường ngắn ở tầng sinh môn để giúp thai nhi chào đời nhanh chóng. Hơn nữa việc này cũng giúp tránh trường hợp mẹ cố rặn gây rách tầng sinh môn. Sau khi sinh, bác sĩ sẽ tiến hành khâu lại tầng sinh môn. Vết khâu bị rách sẽ ít thẩm mĩ hơn vết khâu được chủ động rạch. Đối với những mẹ có độ giãn âm đạo đủ rộng thì không cần tới thủ thuật này. Tuy nhiên nếu mẹ cần phải rạch tầng sinh môn thì cần biết cách chăm sóc vết khâu tầng sinh môn hợp lý.
3. Chăm sóc vết rạch tầng sinh môn
3.1. Các biện pháp giảm đau
Trong quá trình chăm sóc tầng sinh môn sau sinh, có nhiều mẹ không tránh khỏi việc bị đau. Mẹ có thể tham khảo những biện pháp giảm đau dưới đây:
- Chườm lạnh: giúp giảm đau, viêm sưng. Mẹ có thể ngồi vào bồn nước lạnh, sau đó lau khô vết khâu bằng khăn sạch.
- Thuốc giảm đau: mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ khi sử dụng thuốc. Bác sĩ sẽ kê thuốc giảm đau cho mẹ mà không ảnh hưởng tới sữa.
- Điều chỉnh tư thế: mẹ nên ngồi trên đệm hơi để thoải mái hơn. Nếu bị đau, mẹ có thể chuyển sang nằm sấp hoặc nghiêng.
- Không quan hệ tình dục: mẹ không nên quan hệ tình dục nếu vết khâu chưa lành.
- Hạn chế vận động mạnh.
3.2. Cách chăm sóc vết rạch tầng sinh môn
Thông thường, sau 2 – 4 tuần vết khâu sẽ liền da tùy vào cơ địa mỗi người. Tùy vào loại chỉ khâu mà vết khâu sẽ tự tiêu trong 2 – 12 tuần. Trong thời gian này, mẹ cần chăm sóc vết rạch tầng sinh môn cẩn thận.
- Giữ vết khâu luôn khô ráo, sạch sẽ, rửa bằng nước sạch, lau khô nhẹ nhàng.
- Lau từ trước ra sau để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Nghỉ ngơi nhiều hơn để hồi phục. Mẹ cũng chỉ nên hoạt động nhẹ nhàng.
- Tập bài tập sàn chậu để giúp máu lưu thông và đẩy nhanh qua strình lành vết thương.
- Thay đổi băng vệ sinh thường xuyên để không làm tổn thương tới vết rạch.
- Ăn nhiều chất xơ và uống nhiều nước để tránh bị táo bón.
- Nếu có dấu hiệu nào bất thường, mẹ cần nhanh chóng liên lạc với bác sĩ.
3.3. Khi nào mẹ cần tới các cơ sở y tế?
Việc cần tránh nhất khi chăm sóc vết khâu tầng sinh môn đó là nhiễm khuẩn. Mẹ cần để ý tất cả các biểu hiện bất thường để có cách xử lí kịp thời. Sau đây là những dấu hiệu cho thấy tầng sinh môn nhiễm khuẩn:
- Vết mổ tầng sinh môn đau tăng dần.
- Vết khâu có dấu hiệu sưng đỏ, phù nề.
- Có dịch tiết ra từ vết mổ.
- Sản dịch có mùi hôi.
- Mẹ sốt cao, mệt mỏi.
Chăm sóc tầng sinh môn sau sinh có thể khiến mẹ gặp khó khăn về nhiều mặt. Tuy nhiên đây vẫn là một việc hệ trọng để đảm bảo sức khỏe cho mẹ. Chúc mẹ và bé luôn khỏe mạnh và hạnh phúc!
Mẹ nên tìm hiểu: Rạn da khi mang thai và những thông tin cần biết
