Trở thành mẹ chắc chắn là điều rất tuyệt vời. Nhưng cần phải lên kế hoạch hợp lý cho thời gian ra đời của từng bé khi bố mẹ có kế hoạch sinh nhiều hơn 1 con. Tìm hiểu cách tránh thai sau sinh vì thế là vấn đề quan trọng cần được lưu tâm để đảm bảo sức khoẻ cho cả mẹ và bé.
Mẹ nên tham khảo: Top 5 dịch vụ chăm sóc sức khoẻ sau sinh tốt nhất Hà Nội
Mục lục
1. Tại sao nên sử dụng biện pháp tránh thai sau sinh?
Các nghiên cứu cho thấy rằng bắt đầu mang thai trong vòng 6 tháng sau sau khi sinh có liên quan đến việc tăng nguy cơ:
- Sinh non
- Nhau bong non
- Cân nặng của bé khi sinh thấp
- Rối loạn bẩm sinh
- Tâm thần phân liệt
- Mẹ thiếu máu
Ngoài ra, những lần mang thai gần nhau có thể liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc chứng tự kỷ ở trẻ sinh thứ hai. Nguy cơ cao nhất đối với những lần mang thai cách nhau dưới 12 tháng.
Những lần mang thai gần nhau có thể làm cho mẹ không có đủ thời gian để hồi phục sức khỏe trước khi chuyển sang giai đoạn tiếp theo. Ví dụ, mang thai và cho con bú có thể làm cạn kiệt nguồn dự trữ chất dinh dưỡng của mẹ, … Vì vậy sử dụng các cách tránh thai sau sinh là điều hoàn toàn cần thiết để đảm bảo sức khoẻ cho cả mẹ và bé.
2. Các biện pháp tránh thai sau sinh
2.1 Sử dụng que tránh thai
Đây là cách tránh thai sau sinh tạm thời, hiệu quả, được nhiều phụ nữ lựa chọn sử dụng. Có thể cấy qué tránh thai sau 6 tuần khi sinh và đang cho con bú.
Ưu điểm:
- Hiệu quả lên đến 99% sau 7 ngày cấy
- Phương pháp tránh thai lâu dài, chi phí rẻ so với các dụng cụ đặt vào tử cung khác
- An toàn với đa số phụ nữ
- Khả năng sinh sản nhanh chóng trong vòng 21 ngày kể từ ngày loại bỏ que cấy
Nhược điểm:
- Không chống lại các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục
- Không phải là biện pháp bảo vệ tức thì, mà cần phải sử dụng một phương thức bảo vệ tránh thai khác trong ít nhất 7 ngày sau khi đặt thuốc
2.2 Thuốc tránh thai dạng uống dành cho mẹ đang cho con bú
Mẹ có thể dùng ngay khi có sữa hoặc khi chắc chắn bản thân không có thai. Cách tránh thai sau sinh này có hiệu quả cao nếu sử dụng đúng cách: Uống đều đặn mỗi ngày 1 viên theo 1 khung giờ nhất định, uống theo chiều hướng dẫn trên vỉ và sử dụng liên tục vỉ thứ 2 sau khi hết vỉ đầu.
Ưu điểm:
- Hiệu quả tránh thai cao
Nhược điểm:
- Không phòng tránh được các bệnh lây qua đường tình dục
- Có thể gây tác dụng phụ như đau đầu, căng tức ngực, rối loạn kinh nguyệt, …
2.3 Thuốc tiêm tránh thai
Mẹ có thể tiêm ngay sau khi sinh nếu không cho con bú, còn nếu cho con bú thì phải đợi đến tuần thứ 6 sau khi sinh. Đây là biện pháp tạm thời, hiệu quả tránh thai cao ngay lập tức.
Ưu điểm:
- Có thể giúp giảm các triệu chứng tiền kinh nguyệt cho một số phụ nữ
Nhược điểm:
- Không phòng tránh được các bệnh lây qua đường tình dục
- Kinh nguyệt có thể thay đổi, không đều đặn
2.4 Đặt vòng tránh thai
Dụng cụ tránh thai trong tử cung là một dụng cụ nhỏ bằng nhựa hình chữ T có dải đồng quấn quanh cánh tay ngang, được đưa vào tử cung để tránh thai.
Thời gian phù hợp để đặt vòng tránh thai là 6 tuần sau sinh trở đi, kinh nguyệt chưa xuất hiện và chắc chắn rằng bản thân không đang mang thai.
Ưu điểm:
- Hiệu quả tránh thai cao, với tỷ lệ thành công 98-99% trong 5 năm sử dụng
- Không có bất kỳ cản trở nào trong quá trình giao hợp
- Phù hợp cho phụ nữ đang cho con bú
- Khả năng sinh sản trở lại nhanh chóng khi ngừng sử dụng
Nhược điểm:
- Cần phải đi tái khám thường xuyên theo lịch hẹn của bác sĩ
- Không phòng tránh được các bệnh lây qua đường tình dục
- Rong kinh cũng như đau bụng kinh trong một vài tháng đầu.
- Không phù hợp với những phụ nữ từng có thai ngoài tử cung.
- Nếu bị các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục hay viêm niêm mạc tử cung thì cần phải điều trị dứt điểm trước khi sử dụng
2.5 Sử dụng bao cao su
Bao cao su là một cách tránh thai sau sinh tốt nếu mẹ không muốn sử dụng các loại thuốc uống, thiết bị hoặc thuốc tiêm. Đồng thời giúp bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Ưu điểm:
- Bao cao su khi được sử dụng đúng cách có hiệu quả ngừa thai lên đến 98%.
- Chí phí rẻ, dễ dàng sử dụng, không cần kỹ năng đặc biệt nào
- Đa dạng sự lựa chọn cho nhiều mẫu mã các loại bao cao su phù hợp với nhu cầu sử dụng
- Có thể được mua mà không cần toa bác sĩ
Nhược điểm:
- Việc tháo và xử lý bao cao su không đúng cách có thể gây ra mang thai ngoài ý muốn ví dụ như bao dễ bị rách khi ma sát quá mạnh, …
- Dị ứng với latex có thể không sử dụng được bao cao su thông thường. Cần những loại đắt hơn thay thế như làm bằng da cừu non hay cao su polyurethane, …
2.6 Triệt sản nam/nữ
Triệt sản nam hoặc nữ là cách tránh thai sau sinh hiệu quả lên đến 99% và không hồi phục ở nữ và khó hồi phục ở nam. Hãy thật sự cân nhắc phương án này khi bạn nếu bố mẹ vẫn còn lăn tăn về việc muốn có con nữa hay không.
Ưu điểm:
- Hiệu quả cao nhất, không gây ảnh hưởng đến sức khoẻ và tâm sinh lý của người được triệt sản
Nhược điểm:
- Không phòng tránh được các bệnh lây qua đường tình dục
2.7 Cho con bú vô kinh
Nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ mang lại lợi ích về sự phát triển trí não và thể chất cho con mà còn là biện pháp tránh thai Sau sinh rất hiệu quả. Cơ thể mẹ ngừng rụng trứng khi mẹ cho con bú hoàn toàn đều đặn. Thông thường, mẹ cần cho con bú 4 giờ một lần vào ban ngày và 6 giờ một lần vào ban đêm.
Ưu điểm:
- Phương pháp này dễ dàng, an toàn và hoàn toàn miễn phí
- Không cần bất kỳ đơn thuốc hay thủ thuật y tế nào từ bác sĩ.
- Không làm gián đoạn đến hoặc gây ra bất kỳ ảnh hưởng xấu đến đời sống tình dục
Nhược điểm:
- Mẹ cần phải cho bé bú liên tục và đều đặn trong 6 tháng đầu
- Phương pháp này không hiệu quả nếu mẹ cho trẻ ăn bất cứ thứ gì khác ngoài sữa mẹ cũng như nếu mẹ sử dụng máy hút sữa.
- Chỉ phát huy tác dụng tốt nhất trong 6 tháng đầu sau sinh hoặc cho đến khi có kinh nguyệt trở lại
2.8 Biện pháp tránh thai sau sinh bằng cách kiêng cữ
Kiêng cữ quan hệ tình dục là một trong những biện pháp tránh thai sau sinh hiệu quả cao. Nhưng cần được thảo luận nghiêm túc giữa mẹ và bố. Nếu không thoải mái trong việc kiêng cữ, bố mẹ có thể sử dụng các biện pháp tránh thai hiệu quả khác như bao cao su, thuốc tránh thai, …
Ưu điểm:
- Hiệu quả tránh thai gần như tuyệt đối
- Không tốn bất kỳ chi phí cũng như có bất kỳ ảnh hưởng nào đến sức khoẻ.
Nhược điểm:
- Phương pháp này phụ thuộc rất nhiều vào khả năng kiểm soát bản thân
- Nếu việc kiêng cữ được coi là chỉ tránh quan hệ tình dục qua đường âm đạo thì cách này không hoàn toàn bảo vệ khỏi các bệnh lây qua đường tình dục, khi quan hệ tiếp xúc bằng miệng hoặc da kề da.
3. Phần kết về biện pháp tránh thai sau sinh
Mang thai và sinh con là điều thiêng liêng và quý giá của phụ nữ. Nhưng khi mang thai ngoài ý muốn có thể mang lại căng thẳng, xáo trộn trong kế hoạch của bố mẹ. Thông qua việc lựa chọn các biện pháp tránh thai sau sinh và kế hoạch hóa gia đình phù hợp, mẹ có thể kiểm soát được tình hình và quyết định khi nào muốn mang thai trở lại.
Tìm hiểu thêm:
