Trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ, mẹ thường lo lắng khi sữa về ít, nhỏ giọt, không được ướt áo, con ti cũng chẳng thỏa thích. Không sao đâu ạ, bởi Góc của mẹ sẽ xác định được từng nguyên nhân xuất phát từ mẹ và bé, từ đó gợi ý 9 cách gọi sữa về sau sinh thường cực đơn giản, dễ thực hiện tại nhà, mẹ xem xong là áp dụng được ngay. Tham khảo liền thôi mẹ ơi!
Mục lục
1. 6 cách gọi sữa về sau sinh thường khi nguyên nhân xuất phát từ mẹ
Sau khi sinh thường, mẹ mong muốn sữa về càng nhiều càng tốt để bé cưng bú no bú khỏe, chóng lớn. Thế nhưng vì một vài nguyên nhân như tắc tia sữa, từng trải qua phẫu thuật, nóng trong, ít uống nước, bổ sung thực phẩm hại sữa và mắc một số bệnh mà nguồn sữa của mẹ không đảm bảo, chỉ ra nhỏ giọt làm con bú không đủ no. Mách mẹ 6 cách gọi sữa sau sinh thường khi nguyên nhân xuất phát từ mẹ, giúp mẹ có hướng giải quyết tốt nhất.
1.1. Cách gọi sữa về sau sinh thường cho mẹ từng trải qua phẫu thuật
1 – Nguyên nhân và biểu hiện
Mẹ nhớ lại xem mình đã từng trải qua ca phẫu thuật nào trong quá khứ liên quan đến ngực, khu vực quanh ngực hoặc chấn thương vòng 1 hay không nhé. Bởi trong quá trình tiến hành phẫu thuật, bác sĩ sẽ tiêm lượng thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau (aspirin, paracetamol, các NSAID) nhất định.
Những chất này sẽ tác động đến nội tiết tố của mẹ trong thời gian dài hoặc dư lượng thuốc chưa tan hết sẽ làm quá trình sản xuất sữa bị ngưng trệ. Ngoài ra, những chất kể trên còn ức chế quá trình sản sinh hàng loạt hormone tạo sữa như Estrogen, Progesterone và Prolactin, biểu hiện là bên tiết sữa nhiều bên tiết sữa ít, bầu ngực từng trải qua phẫu thuật sẽ mềm, không có hiện tượng căng tràn như bên ngực bình thường.
2 – Giải pháp
Mẹ nên kết hợp nhiều phương thức khác nhau như massage, ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý để điều hòa quá trình sản xuất và tái tạo hormone tiết sữa. Cụ thể, mẹ xoa ấm hai lòng bàn tay vào nhau rồi đặt lên ngực, massage nhẹ nhàng theo chiều từ trong ra ngoài rồi từ ngoài vào trong. Mỗi ngày mẹ kiên trì thực hiện khoảng 3 – 4 lần, mỗi lần 3 – 5 phút trong suốt 1 tuần là sẽ thấy hiệu quả ngay.
Ngoài ra, mẹ cũng cần xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp, ăn nhiều thực phẩm có lợi, thanh mát, giàu dưỡng chất như thịt, cá, rau củ quả,… để điều hòa cơ thể, “đẩy lùi” dư lượng thuốc kháng sinh và tái tạo hormone tiết sữa đã suy giảm trong quá trình phẫu thuật.
1.2. Cách gọi sữa về sau sinh thường nếu mẹ đang thay đổi nội tiết tố
1 – Nguyên nhân và biểu hiện
Khoảnh khắc mẹ sinh thường vượt cạn thành công, bé cưng cất tiếng khóc chào đời cũng là giây phút hàm lượng hormone Progesterone, Estrogen của mẹ giảm sút đột ngột, dẫn đến tình trạng mất cân bằng nội tiết tố. Có thể mẹ chưa biết, hai hormone này còn đóng vai trò quan trọng trong việc sản sinh dopamine và serotonin – hai chất dẫn truyền thần kinh giúp mẹ điều hòa tâm trạng, ổn định nội tiết tố, ngừa “bốc hỏa”.
Thay đổi nội tiết tố đột ngột làm mẹ nóng trong, cáu gắt, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản sinh hormone tạo sữa Prolactin. Chưa kể, mẹ sinh thường còn tiết nhiều sản dịch, tử cung co bóp nhiều, tác động đến nội tiết tố khiến sữa về ít hoặc chất lượng sữa không đảm bảo. Dấu hiệu dễ nhận biết nhất là sữa mẹ tiết ra không đều, thường nhỏ giọt, có mùi tanh bất thường, kết cấu lỏng màu trắng ngà, con ti không đủ mà cũng chẳng ngon miệng.
2 – Giải pháp
Để khắc phục tình trạng sữa ít hoặc nhỏ giọt do thay đổi nội tiết tố, mẹ nên xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập trung bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ như rau bina, rau dền, khoai lang, khoai tây,… và những thực phẩm giàu Progesterone, Estrogen như cải bắp, súp lơ, đậu, đậu nành, hạt lanh,… vào khẩu phần ăn hằng ngày để bù lại lượng hormone đã tiêu hao.
Đồng thời, mẹ cũng cần nghỉ ngơi đầy đủ, ngủ 8 tiếng/ngày để kích thích quá trình sản xuất hormone, điều hòa tâm trạng, hạn chế “bốc hỏa” nóng trong. Song song đó, mẹ không nên tạo áp lực, cảm thấy có lỗi khi tiết ít sữa vì suy nghĩ sẽ vô tình khiến mẹ bị mệt mỏi, trầm cảm sau sinh mà cần giữ tinh thần lạc quan để cơ thể tiết nhiều hormone dopamine và serotonin giúp mẹ giải tỏa căng thẳng, đánh bay tình trạng rối loạn nội tiết tố.
Trong trường hợp đã áp dụng tất cả mẹo trên nhưng mẹ vẫn không cải thiện tình hình thì có thể nhờ đến sự can thiệp của bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng. Mẹ lưu ý không tự tiện mua thực phẩm chức hoặc thuốc bên ngoài khi chưa được bác sĩ kê đơn nhé!
1.3. Cách gọi sữa về sau sinh thường nếu mẹ ăn thực phẩm hại sữa
1 – Nguyên nhân và biểu hiện
Mẹ cần ăn uống đầy đủ chất để mau chóng phục hồi sức khỏe do vừa trải qua ca sinh nở khó khăn, dùng nhiều sức lực để rặn. Nếu mẹ không quan tâm nhiều đến chế độ ăn uống, bổ sung thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ thì chẳng những khiến cơ thể suy nhược mà còn ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa, khiến sữa về ít, con ti không đủ, quấy khóc miết thôi.
Tình trạng này kéo dài kéo còn dẫn đến hiện tượng tắc sữa, mẹ thập phần lo lắng! Ngoài đồ cay nóng, dầu mỡ, một số thực phẩm như lá lốt, rau mùi, dưa chua, gia vị (tỏi, ớt,..), cà phê, rượu, bia,… cũng khiến sữa mẹ có mùi tanh nồng, kết cấu lỏng, màu trắng đục thay vì màu vàng đặc sánh, thơm ngon.
2 – Giải pháp
Mẹ nên ưu tiên những thực phẩm tươi sạch, đầy đủ chất như cà rốt, bí đỏ, ngũ cốc, các loại hạt (hạnh nhân, óc chó,… đồng thời xây dựng tháp dinh dưỡng đảm bảo cân bằng 4 nhóm chất gồm protein, chất xơ, vitamin – khoáng chất và chất béo để sữa mẹ ào ạt, thơm ngon đậm vị, con ti vào “mê tít”. Những thực phẩm này còn hỗ trợ mẹ ngừa táo bón, thải độc, thúc đẩy quá trình sản sinh sữa đặc sánh, béo bùi, không “tắc” sữa đột ngột.
Ngoài ra, chè vằng cũng là thực phẩm vừa giúp mẹ thanh nhiệt cơ thể, đẩy nhanh chu trình tạo sữa vừa mang lại cho mẹ vóc dáng cân đối thuở còn son sắc. Mẹ theo dõi ngay bài viết Sau sinh uống chè vằng? “Thần dược” có thật sự như lời đồn? để biết được những kiểm chứng khoa học mới nhất nhé!
1.4. Cách gọi sữa về sau sinh thường cho mẹ có thói quen uống ít nước
1 – Nguyên nhân và biểu hiện
Cơ chế tạo sữa có sự liên quan mật thiết đến việc uống nước bởi thực chất, thành phần chính của sữa là nước. Nhờ có nước mà những chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất như protein, chất béo, vitamin A, B, C được hòa tan nhanh chóng và hỗ trợ con yêu hấp thụ trọn vẹn.
Thêm vào đó, mẹ sinh thường rất dễ bị mệt, hụt hơi, nếu bổ sung không đủ nước thì cơ thể mẹ sẽ thiếu năng lượng, kiệt sức, mất cân bằng điện giải, ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa, làm sữa về chậm, dễ khát, mệt mỏi, tê bì chân tay và sữa ít, không bao giờ ướt áo.
2 – Giải pháp
Mẹ cần uống đủ 1,5 đến 2 lít nước (tương đương 8 cốc nước mỗi ngày) để cân bằng chất lỏng, cung cấp điện giải và giúp ích cho quá trình tiết sữa. Nhưng mẹ lưu ý không uống quá nhiều nước một lần mà nên chia nhỏ thành nhiều đợt trong ngày, xen kẽ nước lọc với những loại nước mát như sâm bông cúc, nước bí đao, nước đậu đen,… để thanh lọc cơ thể, bài trừ sản dịch giúp khí huyết lưu thông tốt, từ đó gọi sữa về nhanh chóng, hiệu quả.
1.5. Cách gọi sữa về sau sinh thường khi mẹ bị sót rau
1 – Nguyên nhân và biểu hiện
Sót rau là hiện tượng nhau thai còn sót lại trong tử cung sau khi sinh em bé khiến mẹ bị viêm nhiễm, chảy máu bất thường và đối mặt với những cơn co thắt tử cung dữ dội. Những cơn đau này khiến cơ thể mẹ mệt nhoài, tâm trạng xuống dốc, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản xuất hormone có lợi, đặc biệt là nồng độ Progesterone giảm mạnh.
Tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa, thậm chí tắc sữa bởi Progesterone là một trong những hormone tạo sữa và lưu thông sữa đi khắp bầu ngực. Do đó, khi phát hiện bản thân tiết sữa ít hoặc ngừng hẳn kèm các triệu chứng như đau bụng dữ dội, chảy máu nhiều, vùng kín có mùi hôi, ngứa rát thì rất có thể mẹ đang bị sót rau đó ạ.
2 – Giải pháp
Mẹ không tự ý mua thuốc ở ngoài vì sẽ khiến tình trạng tồi tệ hơn, thay vào đó, mẹ nên đến cơ sở y tế gần nhất để khám sàng lọc, siêu âm để xác định mức độ sót rau của mẹ và thực hiện những thủ thuật như nạo, hút và kê đơn thuốc kháng sinh để mẹ mau chóng khỏi bệnh, không gây ra những biến chứng nguy hiểm.
1.6. Cách gọi sữa về sau sinh thường khi mẹ tắc tia sữa
1 – Nguyên nhân và biểu hiện
Khi bị tắc tia sữa, mẹ thường có những dấu hiệu như sốt cao không dứt, bầu ngực căng tức, khó chịu, kèm theo những cơn đau rát. Trong trường hợp tắc tia sữa trở nặng còn khiến ngực mẹ xuất hiện những vật thể lạ, sờ vào cảm nhận được độ rắn chắc và gồ ghề khiến tuyến vú của mẹ hoạt động không tốt, sữa khó lưu thông, dòng sữa di chuyển đến vị trí nhất định là đã bị nghẽn lại.
2 – Giải pháp
Chỉ cần mẹ nắm được vài “tuyệt chiêu” massage ngực là đã có thể thông tia sữa, hỗ trợ sữa về nhiều, dòng sữa lưu thông, bé ti thoả thích. Cụ thể mẹ cùng theo dõi các bước dưới đây nhé:
- Bước 1: Mẹ dùng ngón tay cái, ngón trỏ và ngón giữa vuốt nhẹ nhàng về phía quầng ti
- Bước 2: Mẹ chụm ba ngón tay vừa rồi lại quanh đầu ngực, túm nhẹ và kéo cẩn thận ra ngoài (mô phỏng cách bé bú) để kích thích tuyến vú hoạt động, “đẩy sữa” ra ngoài, giúp con có sữa bú mà ngực mẹ cũng trống trải hơn
Nếu mẹ muốn tìm hiểu thêm nhiều kiến thức bổ ích xoay quanh vấn đề chữa tắc tia sữa cũng như tìm hiểu nguyên nhân, giải pháp khắc phục thì nên tham khảo hai bài viết dưới đây:
Mẹ bị tắc tia sữa? Nguyên nhân và cách điều trị nhanh và hiệu quả
5 Cách chữa tắc tia sữa hiệu quả cho mẹ thông thái
2. 3 cách gọi sữa về sau sinh thường nếu nguyên nhân xuất phát từ bé
Dưới đây 4 trường hợp nguyên nhân mẹ mất sữa xuất phát từ bé cưng và điều hướng mẹ cách xử lý trong từng trường hợp để gọi sữa về, con ti khỏe, lớn nhanh mỗi ngày. Mẹ cùng theo dõi nhé:
2.1. Cách gọi sữa về sau sinh thường khi bé mãi ti sữa công thức
1 – Nguyên nhân và biểu hiện
Bé có nhu cầu ti cả sữa mẹ và sữa công thức nhưng lại mê sữa công thức hơn vì một vài lý do bao gồm mùi vị mới mẻ, hương vị không bị thay đổi nhiều (đôi khi vị của sữa mẹ thay đổi do mẹ ăn nhiều thực phẩm khác nhau, ảnh hưởng đến chất lượng bữa ti). Lâu dần, bé “bỏ bê” ti mẹ khiến tuyến vú không được kích thích, lượng sữa ngày một vơi dần rồi hết hẳn.
Hoặc mẹ thấy bầu ngực tiết ít sữa nên vội vàng chuyển qua sữa công thức, làm bé cưng quen với vị sữa mới. Thế là lần sau sữa mẹ về nhiều nhưng mãi mà con chẳng ngó ngàng gì cả, dần dà con chỉ con thích bú bình và ti sữa công thức, sữa mẹ tiết ra ngày một ít.
2 – Giải pháp
Mẹ cần cho con yêu bú kết hợp cả sữa mẹ lẫn sữa công thức, trong đó ưu tiên sữa mẹ hơn nhé. Ví dụ một ngày con bú khoảng 5 – 6 cữ thì mẹ cho con ti sữa công thức khoảng 2 cữ, còn 3 – 4 cữ còn lại thì ti mẹ để con không quên mùi vị quen thuộc. Bởi khi mẹ cho bé bú, cơ thể sẽ đóng vai trò như “nhà máy” sản xuất sữa, nhu cầu cung càng nhiều thì quá trình cấp càng tăng cao, đặc biệt là trong 6 tháng đầu đời của bé cưng.
2.2. Cách gọi sữa về sau sinh thường nếu thói quen ti bình của bé có vấn đề
1 – Nguyên nhân và biểu hiện
Trong quá trình ti bình, bé cưng không cần phải vận động cơ miệng nhiều, còn khi bú mẹ con yêu phải sử dụng lực mút và cơ vòng miệng để kích thích quá trình tiết sữa. Do đó, một khi đã quen với việc ti bình thì bé sẽ lơ là bú mẹ, không còn hứng thú ngậm mút như trước khiến tuyến vú của mẹ cũng hoạt động kém, không thể tái tạo nguồn sữa mới và cũng không có lực từ bên ngoài để “đẩy” sữa ra. Biểu hiện rõ rệt nhất là sữa mẹ về ít, nhỏ giọt trong khi tần suất ti bình của con ngày một nhiều.
2 – Giải pháp
Trong ít nhất 6 tháng đầu đời của bé cưng, mẹ không nên cho bé ti bình nhiều hơn ti mẹ, kể cả đó là dòng sữa mát lành, thơm ngon do mẹ hút ra từ bầu ngực. Bởi khi cho con bú trực tiếp, mẹ và bé sẽ có quá trình tiếp xúc, da kề da, mẹ có cơ hội âu yếm con, giúp sản sinh nhiều hormone hạnh phúc, kích thích tuyến vú làm việc hiệu quả và tiết thật nhiều sữa.
Ngoài ra, sự tiếp xúc đó còn gắn kết tình mẫu tử, làm con cảm thấy an tâm mỗi khi bú mẹ, từ đó con yêu thích việc ti mẹ và chăm bú hơn, dòng sữa được tái tạo liên tục, về ướt áo mẹ.
2.3. Cách gọi sữa về sau sinh thường khi bé ngậm bắt núm sai cách
1 – Nguyên nhân và biểu hiện
Quá trình cho con bú tưởng chừng đơn giản nhưng nếu mẹ thực hiện sai cách, gặp trục trặc trong khâu phối hợp cùng bé cưng thì dễ dẫn đến tình trạng “bí sữa”, sữa về nhỏ giọt đó ạ. Theo đó, con ngậm bắt núm sai cách sẽ khiến mẹ cảm thấy đau đớn, sản sinh hàng loạt hormone “tự vệ”, phản xạ lại những tác động từ bên ngoài, ảnh hưởng đến quá trình co thắt của nang sữa khiến dòng sữa về chậm, nhỏ giọt.
2 – Giải pháp
Mẹ nên hướng dẫn bé cưng cách thực hiện đúng, mẹ đừng nghĩ con còn nhỏ chưa hiểu gì nhé, bé thông minh hơn mẹ tưởng nhiều đó ạ. Đầu tiên, mẹ đầu ti chạm nhẹ vào môi trên của con, theo phản xạ con sẽ há miệng và tìm cách để ngậm bắt núm đúng cách. Phương thức này cũng sẽ hạn chế tối đa tình trạng bé cưng mọc răng cắn vào đầu ti mẹ, lưu lại và áp dụng ngay thôi mẹ ơi!
3. Mách mẹ thêm 3 mẹo gọi sữa về – hạn chế mất sữa đột ngột
Ngoài những cách gọi sữa về sau sinh thường theo từng nguyên nhân cụ thể, mẹ đừng quên tham khảo thêm 3 mẹo dưới đây để sữa về nhiều, hạn chế tình trạng mất sữa đột ngột khiến con yêu không vui mà mẹ cũng thêm lo lắng.
1 – Cho bé cưng bú mẹ ngay khi vừa ra đời
Vừa sinh thường xong nên cơ thể mẹ còn kiệt sức, chưa đủ năng lượng nhưng vẫn có có thể tiết sữa. Dù khá ít nhưng đây là nguồn sữa non vô cùng quý giá, chỉ tồn tại được trong khoảng 72 giờ đầu tiên sau khi sinh. Mẹ cho bé cưng bú lúc này sẽ giúp con dung nạp được nguồn dưỡng chất tuyệt vời, đồng thời kích thích tuyến vú phát triển và các nang sữa co bóp tốt hơn, mẹ không lo tình trạng tắc sữa về sau.
2 – Mẹ cho con bú kết hợp hút sữa
Sau khi con bú no, mẹ thể dùng máy hút sữa chất lượng, cấu tạo đơn giản (gồm bình đựng, công cụ hút sữa và phễu chụp ngực), chất liệu thân thiện với môi trường như silicon và nhựa PP,… để lấy ra lượng sữa còn thừa trong bầu ngực, mẹ lưu ý chọn mua sản phẩm từ những thương hiệu uy tín như Philips Avent, BioHealth,…
Phần sữa sau khi hút ra nhưng chưa dùng đến mẹ cần cho vào túi zip hoặc túi trữ sữa chuyên dụng và bảo quản ở nhiệt độ khoảng 4 độ C, trong 3 đến 5 ngày. Khi đến cữ bú của con, mẹ chỉ cần lấy ngâm túi sữa vào nước ấm khoảng 40 độ C để hâm sữa, đảm bảo con ti ngon, không bị tiêu chảy.
3 – Giữ tâm trạng thoải mái – lạc quan
Trong quá trình cho con bú, mẹ nên giữ trạng thái thoải mái, vui vẻ để tăng tiết hormone oxytocin giúp sữa xuống nhanh, về đều, con ti không bị ngắt quãng. Ngược lại, nếu mẹ thường xuyên căng thẳng, thức khuya nhiều thì vùng dưới đồi ở não và tuyến yên sẽ chịu ức chế, gây rối loạn nội tiết tố, khiến sữa về chậm.
Như vậy, mẹ đã biết được 9 cách gọi sữa về sau sinh thường theo từng trường hợp khi nguyên nhân xuất phát từ mẹ và xuất phát từ bé và 3 mẹo tránh mất sữa đột ngột. Hy vọng mẹ sẽ chọn được cho mình biện pháp phù hợp nhất và áp dụng ngay. Nếu vẫn còn thắc mắc gì liên quan đến cách gọi sữa hoặc chăm sóc bé cưng thì mẹ đừng quên để lại bình luận bên dưới, Góc của mẹ sẽ giải đáp nhanh chóng nhất.
