Mẹ được “mách” chữa tắc tia sữa bằng lá bồ công anh? Nhưng mẹ có biết: Chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh hiệu quả của phương pháp này. Vậy tại sao có mẹ vẫn áp dụng nhỉ? Mẹ đọc bài viết để hiểu rõ nhé!
Mục lục
1. Tác dụng của lá bồ công anh với việc chữa tắc tia sữa
Chữa tắc tia sữa bằng cây bồ công anh là phương pháp dân gian được các mẹ truyền tai nhau. Trên thực tế, chưa có nghiên cứu nào chứng minh hiệu quả của phương pháp này.
Người ta kết luận lá bồ công anh có tác dụng chữa tắc tia sữa là do một số thành phần trong lá có tác dụng giảm đau, giảm sưng, giảm viêm… giúp cải thiện tình trạng tắc tia sữa ở mẹ. Cụ thể:
Thành phần | Công dụng với chữa tắc tia sữa |
Các chất đắng: Lactuxerin, Axit lacturic, Lactucopicrin, Lactuxin,… | Giảm đau |
Acid quinic | Giảm sưng, phù nề |
Sterol, choline, inulin và pectin | Kháng khuẩn, giảm viêm, nhiễm trùng, giảm mụn. |
Theo sách Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của tác giả Đỗ Tất Lợi
Vậy mẹ có nên áp dụng phương pháp này không? Không chỉ chưa được chứng minh hiệu quả, phương pháp này còn không an toàn tuyệt đối đâu ạ. Bản thân lá bồ công anh không độc, nhưng mẹ phải đối mặt với một số rủi ro như:
- Lá bồ công anh chứa nhiều bụi bẩn, vi khuẩn.
- Chất lượng lá không tốt, nhiễm thuốc sâu, hóa chất bảo vệ thực vật,…
Vì thế, mẹ cân nhắc đến các phương án xử lý khoa học khác để đảm bảo an toàn, tiện lợi và hiệu quả hơn. Nếu vẫn muốn thực hiện, mẹ cần thực hiện đúng theo hướng dẫn ở dưới để tránh gây tác dụng ngược mẹ nhé!
2. 2 cách chữa tắc tia sữa bằng lá bồ công anh tại nhà
Khi chữa tắc sữa bằng lá bồ công anh, các mẹ thường dùng lá khô hoặc lá tươi tùy vào độ sẵn có của nguyên liệu.
2.1. Cách dùng lá bồ công anh khô chữa tắc tia sữa
Ưu điểm của cách làm này là thực hiện nhanh, cách làm đơn giản:
1 – Chuẩn bị nguyên liệu:
- 60g lá bồ công anh khô, rửa qua với nước sạch.
- 750 ml nước.
2 – Đun nước lá bồ công anh:
- Đun sôi 750 ml nước trong ấm hoặc nồi.
- Sau khi nước sôi, thả lá bồ công anh khô đã rửa vào nồi nước.
- Tiếp tục đun sôi thêm 10 – 15 phút.
- Tắt bếp, để nguội và uống thay nước bình thường.
3 – Cách uống lá bồ công anh chữa tắc tia sữa: Mẹ sử dụng nước lá bồ công anh vào bất cứ lúc nào giống như cách uống nước thông thường.
Lưu ý quan trọng cho mẹ: Không sử dụng nước lá bồ công anh qua đêm. Nước là bồ công anh để lâu sẽ bị thiu, vi khuẩn xâm nhập, có mùi vị lạ,… gây hại cho sức khỏe mẹ và bé.
2.2. Cách chữa tắc tia sữa bằng lá bồ công anh tươi
Mẹ sử dụng lá bồ công anh tươi tương tự cách ép trái cây uống thông thường. Cách thực hiện tuy có phức tạp hơn so với dùng lá khô 1 chút, nhưng cũng không mất quá nhiều thời gian đâu ạ!
Các bước thực hiện như sau:
1 – Chuẩn bị nguyên liệu:
- 50g lá bồ công anh tươi, rửa sạch đất, bụi bẩn. Sau đó ngâm lá bồ công anh 10 phút trong nước muối (20g muối và 500 ml nước) để làm sạch vi khuẩn.
- 200ml nước đun sôi để nguội.
2 – Cách ép nước lá bồ công anh:
- Giã nát lá bồ công anh. Lọc lấy nước. Sau đó, ép lần hai với 200ml nước uống.
- Cắt nhỏ lá bồ công anh. Cho vào máy xay sinh tố. Thêm 200ml nước. Xay nhuyễn và lọc tách nước và bã.
3 – Cách uống nước ép và dùng bã đắp lá bồ công anh chữa tắc tia sữa:
- Nước ép: Uống sau khi xay xong giống như cách uống nước thông thường. Mẹ có thể bỏ thêm 1 chút đường để dễ uống hơn.
- Bã: Đắp 30 phút lên vùng ngực đau do tắc tia sữa. Mẹ nhớ ép bã kiệt nước để không làm bẩn quần áo khi đắp bã nhé! Ngoài ra, mẹ đắp bã lên ngực sau khi cho bé bú, tránh tình trạng mẹ đang đắp lá mà bé quấy khóc đòi mẹ.
3. Chữa tắc tia sữa bằng lá bồ công anh bao lâu có hiệu quả?
Chưa nghiên cứu khoa học nào chứng minh hiệu quả và thời gian phát huy tác dụng của lá bồ công anh trong việc cải thiện tình trạng tắc tia sữa. Trên thực thế, tác dụng của phương pháp này khó kiểm soát, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chất lượng lá bồ công anh, cách sử dụng, cơ địa,…
Theo kinh nghiệm của các mẹ đã sử dụng, phương pháp này có hiệu quả sau khoảng 2 – 3 lần sử dụng.
4. Lưu ý khi sử dụng lá bồ công anh chữa tắc sữa
Chưa có nghiên cứu cụ thể về tác động của lá bồ công anh trong việc chữa tắc tia sữa, vì thế, mẹ cần thật cẩn trọng khi sử dụng phương pháp này. 3 lưu ý quan trọng cho mẹ đây ạ!
- Duy trì cho con bú: Mẹ bị tắc tia sữa do sữa bị đông đặc, ứ đọng trong bầu ngực. Nếu mẹ ngừng cho con bú, sữa không được lưu thông và làm mới sẽ đông đặc và ứ đọng nhiều hơn, khó cải thiện tình trạng tắc sữa.
- Không đắp lá bồ công anh ướp lạnh: Khác với các vết sưng đau do đau răng, trẹo chân,…; chườm lá bồ công anh lạnh lên ngực làm đông vón các thành phần chất béo trong sữa mẹ, khiến các cục sữa đông lại, các tia sữa bị bít kín gây đau và căng tức ngực.
- Không sử dụng lá bồ công anh chữa tắc tia sữa nặng: Trong các trường hợp tắc tia sữa đã lâu trên 3 ngày, mẹ tắc tia sữa kèm sốt cao, sưng nhức hay mưng mủ; mẹ cần tới bác sĩ để được thăm khám nhanh chóng vì đây là dấu hiệu của viêm vú, áp xe vú gây nguy hiểm cho mẹ.
5. Phương pháp chữa tắc tia sữa khoa học được nhiều mẹ áp dụng
Thay vì dùng lá bồ công anh, phương pháp có hiệu quả chưa rõ ràng, cách sử dụng bất tiện; mẹ tham khảo phương pháp chữa tắc tia sữa khoa học hơn dưới đây nhé!
5.1. Chườm ấm quanh bầu ngực
Chườm ấm quanh bầu ngực làm tan các cục sữa đông, giúp các tia dẫn sữa được thông thoáng hơn, giảm tối đa tình trạng tắc sữa.
Cách thực hiện rất đơn giản:
- Pha nước ấm 45 độ C: Mẹ sử dụng nhiệt kế hoặc pha nước theo tỉ lệ 1 nước sôi: 3 nước thường.
- Đổ nước ấm vào túi chườm hoặc nhúng khăn mềm vào nước đã chuẩn bị sau đó, vắt bớt nước.
- Đặt túi chườm hoặc khăn lên vùng ngực căng tức.
- Chườm trong khoảng 15 – 20 phút.
Lưu ý: Mẹ chườm ấm 2 – 3 lần/ngày, mỗi lần cách nhau ít nhất 3 giờ. Sau 3 ngày, nếu ngực mẹ vẫn căng tức, sưng, sữa không về đều; mẹ cần đi khám bác sĩ để được thăm khám tốt nhất.
5.2. Massage vùng ngực
Xoa bóp vùng ngực thường xuyên giúp đẩy sữa chuyển động, không ứ đọng gây tắc tia sữa. Đồng thời, các cơ ngực được thư giãn, ngực mẹ mềm hơn, giảm đau, giảm căng tức.
Mẹ thực hiện massage ngực theo các bước:
- Dùng bàn tay xoa bóp cả bầu ngực hoặc xoay tròn bầu ngực theo chiều kim đồng hồ và ngược lại. Thực hiện trong khoảng 30 giây,
- Dùng các đầu ngón tay kéo đầu núm ti ra ngoài trong khoảng 30 giây. Đầu núm ti có các huyệt kích thích sữa được sản xuất đều hơn, giảm ứ đọng sữa trong bầu ngực.
Lưu ý: Thực hiện luân phiên hai thao tác với hai bên ngực trong khoảng 5 phút. Mẹ có thể thực hiện lâu hơn (khoảng 10 phút) nếu mẹ thấy thoải mái nhé!
5.3. Sử dụng một số sản phẩm hỗ trợ
Các sản phẩm lợi sữa có khả năng tăng tiết sữa, giảm kết dính các thành phần trong sữa và cải thiện tình trạng tắc tia sữa cho mẹ. Các sản phẩm này thường có thành phần thiên nhiên lành tính, an toàn với mẹ và bé trong thời kỳ cho con bú.
Một số gợi ý sản phẩm lợi sữa trên thị trường đảm bảo an toàn, chất lượng cho mẹ như:
- Thuốc lợi sữa Mabio
- Thuốc lợi sữa Ích mẫu lợi nhi
- Thuốc lợi sữa Pigeon
Mẹ lưu ý: Trước khi sử dụng các loại sản phẩm lợi sữa mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ, đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và làm theo chỉ dẫn của bác sĩ mẹ nhé!
6. Biện pháp phòng tránh tắc tia sữa
Tắc tia sữa sau khi chữa khỏi có thể bị tái lại. Dưới đây là bí quyết giúp mẹ phòng tránh tắc sữa tối đa:
- Duy trì nuôi con bằng sữa mẹ: Thao tác bé bú kích thích tuyến sữa của mẹ hoạt động mạnh mẽ. Sữa mẹ được đẩy ra ngoài và thay mới liên tục, không bị ứ đọng trong bầu ngực, hạn chế tắc sữa tối đa.
- Vắt sữa thường xuyên: Mẹ vắt sữa thường xuyên, 2 – 3h/lần để đẩy hết sữa thừa và cặn sữa ra ngoài. Dấu hiệu mẹ có nhiều sữa thừa: Bầu ngực căng nặng, sữa tự ý chảy ra ngoài, bé hay bị sặc khi bú sữa,…
- Sử dụng áo ngực hoặc quần áo rộng rãi, thoải mái: Trang phục rộng rãi làm bầu ngực mẹ được thoải mái, không bị chèn ép dẫn đến tắc sữa. Mẹ ưu tiên chọn áo có chất liệu co giãn tốt: Cotton, bamboo,…
- Uống đủ nước: Nước là nguyên liệu cơ bản để cơ thể mẹ sản xuất sữa cho bé. Vì thế, mẹ đừng quên uống đủ 3L nước mỗi ngày mẹ nhé!
Chữa tắc tia sữa bằng lá bồ công anh chưa được khoa học chứng minh hiệu quả, mẹ cần cân nhắc thật kỹ trước khi áp dụng phương pháp này. Chuyên gia khuyên mẹ nên ưu tiên sử dụng biện pháp chữa tắc tia sữa khoa học hơn như: chườm nóng, massage vùng ngực,…
Nếu gặp khó khăn trong quá trình thực hiện, mẹ để lại bình luận ở dưới để được hỗ trợ mẹ nhé!