Mát xa cho trẻ sơ sinh là động tác vuốt ve nhẹ nhàng cơ thể của trẻ bằng cách sử dụng dầu mát xa hoặc kem dưỡng da dành riêng cho trẻ sơ sinh. Mát xa cho trẻ sơ sinh tạo cơ hội để cha mẹ gắn kết với trẻ, đồng thời giúp trẻ thư giãn ăn ngoan, và ngủ ngon hơn.
Mục lục
1. Nên mát xa cho trẻ sơ sinh khi nào?
Không có hướng dẫn cụ thể nào về độ tuổi tối thiểu để bắt đầu xoa bóp cho trẻ. Tuy nhiên, có một ý kiến chung cho rằng nên mát xa cho trẻ khi trẻ được 1 tháng tuổi, bởi trẻ sơ sinh phải mất 15 ngày để da trở nên kháng nước.
Nhìn chung, một tháng tuổi là độ tuổi lý tưởng vì nó có nhiều lợi ích: Cuống rốn sẽ rụng, rốn khô lại, da ít nhạy cảm hơn lúc mới sinh, hàng rào bảo vệ da khỏe hơn và trẻ ở độ tuổi này có thể nhạy hơn khi chạm vào.
2. Thời gian mát xa tốt cho trẻ sơ sinh
Thời điểm tốt nhất để mát xa cho trẻ sơ sinh là khi trẻ tỉnh táo, được nghỉ ngơi đầy đủ và có vẻ thích thú với môi trường. Có thể mát xa cho trẻ vào buổi sáng khi trẻ bắt đầu một ngày mới, trước lúc tắm cho trẻ hoặc lúc chiều tối giúp trẻ có giấc ngủ ngon và sâu hơn. Tuy nhiên, mẹ cần tránh mát xa khi con khi vừa ăn no vì dễ gây đau bụng và khó chịu cho trẻ.
Ngoài ra, hãy đợi 15 phút sau khi mát xa trước khi cho bú lại để cơ thể trẻ có thêm thời gian thư giãn hoàn toàn.
3. Công dụng của việc mát xa cho trẻ sơ sinh
Mát xa mang lại một số công dụng cho trẻ, chẳng hạn như:
3.1. Giảm căng thẳng, thư giãn cơ bắp
Mát xa làm giảm căng thẳng ở trẻ sơ sinh bằng cách kích thích giải phóng oxytocin, một chất kích thích thần kinh tạo cảm giác tốt và làm giảm mức độ cortisol, một loại hormone căng thẳng. Nó giúp thư giãn cơ bắp, kích thích sự phát triển của chúng, và thậm chí còn có tác dụng đặc biệt tốt với trẻ sơ sinh bị đau bụng.
3.2. Kích thích hệ thần kinh
Mát xa có lợi cho hệ thần kinh của trẻ vì nó giúp cải thiện đáng kể sự phát triển kỹ năng vận động của trẻ.
3.3. Giúp trẻ ngủ ngon hơn
Trẻ ngủ ngon hơn khi được mát xa. Điều này có một số lợi ích từ tăng cơ nhanh hơn đến cải thiện phản ứng miễn dịch. Trẻ sơ sinh được mát xa ngay trước khi đi ngủ sẽ tạo ra nhiều melatonin hơn, một loại hormone điều hòa giấc ngủ.
3.4. Có thể cải thiện chất lượng cuộc sống cho những trẻ sơ sinh có thân hình khác thường
Mát xa có thể là một cách để xoa dịu trẻ mắc hội chứng Down hoặc bại não. Trẻ sinh non cho thấy sự phát triển vận động tốt hơn khi được mát xa thường xuyên. Thậm chí, chúng còn tăng cân nhanh hơn những đứa trẻ sinh non không bao giờ được mát xa.
3.5. Có thể giúp cải thiện lưu thông máu
Mát xa giúp cải thiện lưu thông máu và cũng làm giảm mức độ khó chịu do khí hoặc axit, tắc nghẽn và mọc răng. Mát xa kích thích các dây thần kinh đi qua đường tiêu hóa, do đó có lợi cho hệ tiêu hóa.
3.6. Tăng cường phát triển tâm lý và xã hội
Việc kích thích xúc giác của trẻ có tác động tích cực đến sự phát triển tâm lý và xã hội của trẻ cùng với việc củng cố mối quan hệ của trẻ với cha mẹ.
4. Cách mát xa cho trẻ sơ sinh
4.1. Bước 1: Tìm kiếm sự cho phép
Bước đầu tiên là ‘cho phép’ trẻ vì mẹ không muốn mát xa cho trẻ khi trẻ không hứng thú. Cách mát xa cho trẻ em bé sơ sinh đơn giản là lấy một ít dầu trong lòng bàn tay và xoa nhẹ lên bụng và sau tai của trẻ và quan sát ngôn ngữ cơ thể của trẻ. Nếu trẻ không chịu được xúc động hoặc càu nhàu và khóc khi xoa bóp, thì có lẽ chưa phải là thời điểm thích hợp. Nếu trẻ có dấu hiệu tích cực và có vẻ ổn với những gì mẹ đang làm, thì mẹ có thể tiến hành mát xa.
Hãy nhớ rằng ban đầu, trẻ có vẻ không thoải mái với việc mát xa vì đây là một trải nghiệm mới. Nhưng khi chúng đã quen với việc này, sức đề kháng sẽ ít đi và trẻ có thể bắt đầu thích thú với việc này.
4.2. Bước 2: Xoa bóp chân
Bắt đầu với bàn chân của trẻ. Xoa một số giọt dầu vào lòng bàn tay của mẹ và bắt đầu xoa bóp lòng bàn chân của trẻ. Dùng ngón tay cái xoa bóp từ gót chân đến ngón chân. Sau đó, dùng lòng bàn tay vuốt ve phần dưới và đầu bàn chân của trẻ. Từ từ, tạo vòng tròn bằng ngón tay cái của mẹ khắp phần dưới của mỗi bàn chân và sau đó đến các ngón chân. Không kéo bất kỳ ngón chân nào giống như cách họ mát xa chân cho người lớn. Thay vào đó, hãy xoa bóp nhẹ từng ngón chân cho đến đầu ngón chân. Điều này sẽ giúp kích thích các đầu dây thần kinh.
Nâng một trong hai chân lên và vuốt nhẹ lên mắt cá chân rồi từ từ mở rộng về phía đùi. Nhẹ nhàng vuốt từ bàn chân lên đến đùi. Mẹ cũng có thể xoa bóp cả hai chân cùng một lúc nếu trẻ bình tĩnh và thư giãn.
Mẹ kết thúc quá trình mát xa chân bằng cách dùng hai tay nắm nhẹ vào đùi. Từ từ vuốt về phía tim từ chân đến đùi.
4.3. Bước 3: Chuyển sang cánh tay
Sau khi chân đã được xoa bóp, nên xoa bóp cánh tay. Hình thức xoa bóp khá giống với chân. Nắm tay trẻ và vuốt tròn trên lòng bàn tay. Từ từ thực hiện các động tác vuốt nhỏ trên các ngón tay của trẻ, hướng về đầu các ngón tay.
Xoay bàn tay của trẻ lại và bây giờ nhẹ nhàng xoa bóp mu bàn tay bằng những động tác vuốt thẳng về phía cổ tay. Sau đó, nhẹ nhàng xoa bóp cổ tay theo chuyển động tròn, giống như đeo vòng tay.
Di chuyển các động tác của mẹ từ từ về phía cẳng tay rồi đến cánh tay trên. Xoa bóp toàn bộ cánh tay theo chuyển động tròn nhẹ nhàng như thể mẹ đang vắt khăn.
4.4. Bước 4: Mát xa ngực và vai cho trẻ sơ sinh đúng cách
Thực hiện các động tác vuốt nhẹ song song từ vai trái và phải về phía ngực của trẻ. Sau đó, mẹ có thể đặt tay trở lại vai. Lặp lại chuyển động một cách nhẹ nhàng. Tiếp theo, đặt cả hai tay của mẹ ở giữa ngực của trẻ và xoa ra ngoài từ cơ thể về phía bên.
Thực hiện các động tác vuốt nhẹ ra ngoài từ dưới xương ức, xương ngực, ngang qua ngực, như thể theo dõi hình dạng của trái tim.
4.5. Bước 5: Thời gian mát xa bụng cho trẻ sơ sinh
Tiếp theo là dạ dày của trẻ. Hãy nhớ rằng, vùng bụng hay gây ra áp lực, và do đó mẹ phải tránh những áp lực dù là nhỏ nhất. Mẹ bắt đầu động tác vuốt từ đỉnh bụng ngay dưới xương ngực. Đặt nhẹ nhàng lòng bàn tay của mẹ bên dưới xương ngực và vuốt tròn theo chiều kim đồng hồ khắp bụng, xung quanh rốn. Không tạo áp lực và để tay nhẹ nhàng lướt qua bụng.
Tiếp tục các chuyển động tròn theo chiều kim đồng hồ trong khi tránh rốn. Ở trẻ nhỏ, rốn có thể nhạy cảm và mỏng manh vì chúng mới rụng cuống rốn.
4.6. Bước 6: Mát xa mặt và đầu
Mát xa mặt và đầu có thể là một thách thức vì trẻ sơ sinh có xu hướng di chuyển nhiều. Nhưng nó cũng quan trọng như xoa bóp các bộ phận khác của cơ thể. Bắt đầu bằng cách đặt đầu ngón tay trỏ của mẹ ở giữa trán của trẻ và từ từ vuốt dọc theo đường viền của khuôn mặt về phía cằm. Từ cằm, di chuyển ngón tay của mẹ về phía má và mát xa nhẹ nhàng vùng má theo chuyển động tròn. Lặp lại các động tác một vài lần.
Sau khi Mát xa mặt, bắt đầu Mát xa da đầu bằng đầu ngón tay giống như mẹ đang gội đầu cho trẻ nhỏ. Dùng đầu ngón tay ấn nhẹ nhàng và không tạo thêm áp lực vì hộp sọ của trẻ rất mỏng.
Mẹ thậm chí có thể mát xa nhẹ nhàng trán cho trẻ bằng cách di chuyển các ngón tay ra ngoài từ giữa trán.
4.7. Bước 7: Mát xa mặt lưng
Bước cuối cùng là xoay người trẻ lại và xoa bóp lưng. Đặt trẻ nằm sấp với hai tay ở phía trước chứ không phải ở hai bên.
Đặt các đầu ngón tay của mẹ lên lưng trên của trẻ và theo dõi các vòng tròn theo chiều kim đồng hồ trong khi từ từ di chuyển các động tác về phía mông.
Sau đó, mẹ đặt ngón trỏ và ngón giữa ở hai bên của xương sống trên và di chuyển rất nhẹ nhàng các ngón tay về phía mông. Lặp lại các động tác một vài lần. Không đặt các ngón tay lên cột sống. Thay vào đó, hãy đặt hai ngón tay ở hai bên rãnh cột sống và luồn chúng xuống dưới.
Thường xuyên mát xa cho trẻ là một cách tuyệt vời giúp con mẹ biết rằng chúng được yêu thương và trân trọng.
Mẹ tham khảo thêm: Cách bế trẻ 3 tháng tuổi sao cho đúng tư thế nhất/