Giấc ngủ của bé vô cùng quan trọng với sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là với não bộ của bé.
Mục lục
1. Giấc ngủ của bé quan trọng như thế nào mẹ ơi?
Các mẹ biết không, giấc ngủ của trẻ sơ sinh vô cùng quan trọng đối với quá trình khôn lớn của các con. Khi còn sơ sinh, giấc ngủ giúp bé đảm bảo khỏe mạnh và phát triển đều đặn. Khi bé lớn hơn, giấc ngủ giúp cải thiện sức khỏe, hoàn thiện não bộ cho các con. Ngủ chính là lúc để não bộ phát triển. Giấc ngủ tham gia vào quá trình phát triển của trẻ thông qua hormone tăng trưởng. Bật mí nho nhỏ với các mẹ là có tới 80% tế bào não được tạo ra trong 3 năm đầu đời. Điều này liên quan mật thiết đến thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ của bé. Chính vì vậy, chăm sóc giấc ngủ cho trẻ sơ sinh và ru ngủ cho bé là một điều quan trọng các mẹ cần lưu ý.
Các tác động khác
Giấc ngủ không chỉ giúp bé phát triển về thể chất, mà còn về trí tuệ. Ngoài việc tác động đến sự phát triển trí não của bé, giấc ngủ của bé còn ảnh hưởng đến tâm trạng, ăn uống, hành vi,… Bé ngủ ngủ không sâu giấc sẽ mệt mỏi và quấy khóc. Ngược lại, khi ngủ đủ giấc, bé sẽ ít quấy khóc, dễ dỗ dành hơn và phản ứng nhanh hơn.
Thêm thật nhiều thông tin thú vị về giấc ngủ của bé tại đây mẹ nhé.
2. Thời gian ngủ của trẻ sơ sinh mẹ cần biết
Trẻ sơ sinh thường ngủ cả ngày, chỉ thức dậy để bú mẹ (trung bình khoảng 2 – 3 tiếng/ 1 lần). Nhưng đối với các cha mẹ mới vừa sinh con đầu lòng thường chưa biết hay hiểu được rõ thời gian và tần suất giấc ngủ của trẻ sơ sinh phải không nào?
Thông tin cho các mẹ đây: Thông thường, các bé sơ sinh ngủ khoảng 8 – 9 tiếng vào ban ngày. Tuy nhiên, vì dạ dày của con khi đó có thể tích nhỏ, nên thường thức dậy sau vài giờ để ăn. Vào ban đêm trẻ sẽ ngủ liền mạch (khoảng 6 – 8 tiếng) cho đến khi hơn 3 tháng tuổi. Giấc ngủ của bé sơ sinh có thể thay đổi tùy thuộc vào thể chất và sức khỏe của từng bé. Thời lượng giấc ngủ của trẻ dựa trên độ tuổi và một số yếu tố khác.
2.1. Giấc ngủ của trẻ từ lúc mới sinh đến 3 tháng tuổi
Một em bé khỏe mạnh trong độ tuổi này nên duy trì thời gian ngủ từ 14 đến 17 tiếng 1 ngày. Bé thường ngủ từ 2 đến 4 tiếng sau đó thức dậy để được cho ăn, thay tã. Giai đoạn này bé thường không tuân theo một lịch trình giấc ngủ cụ thể nào cả. Tuy nhiên, bé có thể ngủ từ 8 đến 12 tiếng vào ban đêm. Thời gian còn lại bé thường thực hiện 2 đến 5 giấc ngủ ngắn vào ban ngày.
2.2. Giấc ngủ của bé từ 4 đến 6 tháng tuổi
Ở độ tuổi này, giấc ngủ của trẻ sơ sinh có thể kéo dài 15 đến 16 tiếng một ngày. Trong đó, vào ban đêm, thời gian ngủ của bé trong khoảng 5 đến 6 giờ liên tục. Ngoài ra, bé thực hiện 3 giấc ngủ ngắn vào ban ngày cho đến khi được 5 tháng tuổi. Thói quen ngủ của bé lúc này cũng đã bắt đầu hình thành theo chu trình tương tự như các thành viên trong gia đình rồi đó mẹ ạ. Bé sẽ bắt đầu ít quấy khóc và ngủ nhiều hơn vào ban đêm, ít hơn vào ban ngày.
2.3. Giấc ngủ của bé từ 7 đến 11 tháng tuổi
Lúc này, tổng thời gian ngủ của trẻ sơ sinh vẫn giữ nguyên như cũ. Tuy nhiên, bé sẽ ngủ vào ban đêm nhiều hơn, khoảng 10 đến 12 giờ. Giấc ngủ ngắn của bé sẽ kéo dài thêm từ 2 đến 3 giờ.
3. Các loại giấc ngủ của bé trong đời
Có 2 loại giấc ngủ của bé theo khoa học. Hiểu được chúng sẽ giúp mẹ dễ dàng điều chỉnh cách ru ngủ cho bé phù hợp
3.1. Giấc ngủ nhanh (REM – rapid eye movement: cử động mắt nhanh)
Đây là giấc ngủ không sâu, trẻ sẽ dễ nằm mơ và mắt sẽ cử động nhanh trong lúc ngủ. Mặc dù trẻ nhỏ ngủ khoảng 16 giờ mỗi ngày, nhưng khoảng phân nửa thời gian là giấc ngủ REM. Đây là giai đoạn giấc ngủ của bé mà não phát triển, còn gọi là “ngủ động” (active sleep) – khi ngủ mơ và đôi khi có nhiều cử động hoặc biểu cảm trên mặt và cơ thể.
3.2. Giấc ngủ chậm (Non-REM – Non- rapid eye movement: không cử động mắt nhanh)
Có 4 giai đoạn:
- Giai đoạn 1: buồn ngủ – mí mắt sụp xuống hay có thể chớp liên tục, ngủ gà ngủ gật.
- Giai đoạn 2: ngủ lơ mơ – trẻ có thể vẫn cử động, giật mình,xoay mình
- Giai đoạn 3: ngủ sâu – trẻ im lặng và không cử động.
- Giai đoạn 4: ngủ rất sâu – trẻ im lặng và không cử động.
Trong giai đoạn sâu của giấc ngủ Non-REM, cơ thể sẽ sửa chữa và phục hồi các mô, xây dựng xương và cơ bắp, và tăng cường hệ thống miễn dịch.
3.3. Giấc ngủ của bé diễn ra theo chu kỳ
Qua đó các mẹ cũng thấy là giấc ngủ của trẻ sơ sinh sẽ diễn tiến theo chu kỳ. Bắt đầu tuần tự từ giai đoạn 1, sau đó chuyển sang giai đoạn 2, giai đoạn 3, giai đoạn 4. Sau đó, quay lại giai đoạn 2, rồi chuyển sang ngủ REM. Trong một giấc ngủ của bé có thể có vài chu kỳ ngủ. Trong vài tháng đầu, trẻ có thể thức giấc khi chuyển từ ngủ sâu sang ngủ lơ mơ và có thể khó ngủ trở lại, các mẹ nhớ nhé!
Do đó, mỗi giấc ngủ của bé sơ sinh có khoảng 60% thời gian của giấc ngủ là ở trạng thái “ngủ động” (trẻ xoay mình, thay đổi tư thế, uốn éo, nhăn mặt, khóc nhưng vẫn ngủ) – tương ứng với mức độ trưởng thành của não (> 5 tuổi), tỉ lệ “ngủ động” trong giấc ngủ sẽ giảm dần còn khoảng 20% thời gian của giấc ngủ, và 80% là ngủ yên.
4. Cách chăm sóc giấc ngủ cho trẻ sơ sinh để não bộ phát triển khỏe mạnh
4.1. Tập thói quen ngủ ngoan cho con
Từ 6 tuần tuổi, các mẹ hoàn toàn có thể tập ngủ ngoan nếu mẹ biết nhận biết đúng cách:
1 – Khi nào con buồn ngủ?
Các mẹ nhớ nhé: Từ khoảng 6 – 8 tuần tuổi đầu tiên, bé sẽ không thể thức quá lâu. Các mẹ đừng để con thức quá 2 giờ, nếu không bé sẽ mệt mỏi, khó ngủ và “ăn vạ” mẹ đó. Việc mẹ quan sát và thấy các dấu hiệu của bé như: mắt lim dim, ngáp, chớp mắt nhiều, gật gù,… rất quan trọng. Mẹ nên để các bé vào giường, nôi hoặc bế và ru bé ngủ, đảm bảo bé không bị mất giấc và luôn cảm thấy khỏe khoắn. Đây cũng là những cách cơ bản mà hiệu quả giúp ru ngủ cho bé.
2 – Tập cho con phân biệt ngày và đêm
Rất nhiều mẹ hẳn đã có “mắt gấu trúc” và uể oải vì tình trạng trẻ sơ sinh quấy khóc đêm. Bởi thế, các mẹ hãy thử tham khảo cách dạy con nhận biết ngày và đêm sau nhé!
Vào ban ngày, cha mẹ nên cố gắng chơi với con nhiều nhất có thể; đảm bảo phòng của bé luôn trong lành, đủ ánh sáng, đặc biệt là ánh sáng tự nhiên; tập cho con quen với các tiếng ồn vào ban ngày, tuy nhiên ở mức vừa phải; nói chuyện và hát cho con khi cho con bú cữ ban ngày,…
Vào ban đêm, gia đình cần giữ yên lặng, thật khẽ khàng khi cho bé bú cữ đêm; giữ phòng tối, hoặc chỉ bật đèn ngủ có ánh sáng dịu nhẹ, hạn chế tiếng ồn;… để đảm bảo chất lượng giấc ngủ của bé. Đây là mẹo giúp bé ngủ ngon hiệu quả mẹ cần ghi nhớ nhé.
3 – Tập cho con thói quen “tự ngủ”
Khi con buồn ngủ nhưng chưa đi vào giấc ngủ say, mẹ nên đặt bé vào nôi hoặc giường, vỗ cho con ngủ, hoặc hát ru, xoa đầu, xoa trán,… để bé ngủ một cách tự nhiên. Không nên đưa đẩy bé thường xuyên, mẹ có biết vì sao không? Nhiều chuyên gia đã chỉ ra rằng, việc đưa đẩy nôi, hoặc bế bé đu đưa không tốt cho bé. Bé sẽ không thể ngủ nếu thiếu đi những tác động đó. Vì vậy, việc tập cách ru con ngủ tự nhiên rất quan trọng. Nhất là trong giai đoạn đầu khoảng 6 – 8 tuần tuổi nếu mẹ muốn cho con quen với việc “tự ngủ”. Đây cũng là một thói quen tốt cho giấc ngủ của trẻ sơ sinh sâu hơn và dễ dàng hơn.
4.2. Chuẩn bị thật tốt cho con trước khi ngủ
- Mẹ hãy luôn đảm bảo con đã no bụng trước khi ngủ. Điều này đảm bảo ban đêm con sẽ không vì “bụng réo” mà tỉnh giấc và quấy khóc.
- Đảm bảo bầu không khí trong phòng bé vào giờ đi ngủ luôn yên ắng; không quá sáng khiến bé khó ngủ.
- Tạo thói quen ngủ sớm và ngủ đúng giờ cho con. Mai này khi lớn con vẫn nhớ giờ và ngoan ngoãn lên giường đi ngủ.
- Sắp xếp giường, nôi, vị trí bé ngủ thật gọn gàng. Chăn gối mềm mại, êm ái sẽ tạo cảm giác thoải mái cho giấc ngủ của trẻ sơ sinh.
- Cha mẹ nên đi ngủ cùng lúc với con. Hoặc, cha mẹ hãy đảm bảo các hoạt động gây ồn bên ngoài không ảnh hưởng đến giấc ngủ của bé.
4.3. Lưu ý “bỏ túi” để giấc ngủ của bé ngon hơn
1 – Mát xa dịu nhẹ
Các mẹ hoàn toàn có thể “trổ tài” mát xa nhẹ nhàng cho bé trước khi ngủ đó! Xoa chân, bóp tay, xoa trán,… để các con cảm thấy thư giãn và ngủ ngon hơn. 15 phút mát xa trước khi đi ngủ sẽ giúp con có một giấc ngủ sâu và dịu êm.
2 – Chọn đúng loại bỉm phù hợp cho bé vào ban đêm
Các mẹ hãy lựa chọn loại bỉm có độ thấm hút tốt, êm dịu với da của bé, không cọ xước da để bé có thể yên giấc mà không bị khó chịu khi trở mình, đổi tư thế mẹ nhé!
“Bật mí” cho mẹ cách chọn bỉm giúp bé có giấc ngủ ngon nhé:
Cách chọn tã quần tốt nhất cho bé
Chọn tã dán giúp bé có giấc ngủ ngon không quấy khóc
Hướng dẫn mẹ cách dùng bỉm đúng chuẩn giúp bé dễ chịu nhất
3 – Ôm và gần gũi bé khi ngủ
Khi bé còn ở trong bụng mẹ, bé luôn luôn được “bao bọc” và yêu thương. Vì thế khi chào đời, hẳn bé cũng sẽ thích được mẹ gần gũi và ôm khi ngủ. Sự bao bọc của mẹ sẽ khiến bé yên tâm. Giấc ngủ của trẻ khi đó cùng ngon hơn và bé bớt quấy khóc đấy.
4 – Điều chỉnh nhiệt độ phòng phù hợp
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ vốn có sức đề kháng còn rất yếu. Vì vậy, cha mẹ cần hết sức lưu ý nhiệt độ phòng để tránh gây ra bất cứ các nguy cơ nào liên quan đến sức khỏe của bé nhé! Theo khuyến cáo của Viện Hàn Lâm Nhi Khoa Hoa Kỳ, nhiệt độ phòng từ 18 đến 21 độ C sẽ giúp hạn chế hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh đấy các mẹ ạ! Nếu giấc ngủ của bé được đảm bảo tốt, thì sức đề kháng của bé cũng sẽ tốt.
Chăm lo cho giấc ngủ của trẻ ngay từ những giai đoạn đầu đời rất quan trọng. Điều này sẽ giúp con lớn lên khỏe mạnh cùng một trí tuệ tuyệt vời!
Mẹ xem thêm mẹo giúp bé ngủ ngon:
