Chăm sóc trẻ sơ sinh là mối quan tâm của mọi bậc phụ huynh khi con vừa chào đời. Cho dù ông bà cha mẹ có kinh nghiệm hay chưa, chăm sóc bé vẫn là nỗi lo, nỗi bận tâm của gia đình. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho mẹ một số kiến thức chăm sóc sơ sinh trong hành trình lớn lên cùng bé.
Mục lục
1.Giai đoạn sơ sinh là gì?
Giai đoạn sơ sinh được tính từ khi em bé chào đời cho đến hết ngày thứ 28 sau sinh. Đây là lúc em bé rất non nớt. Chăm sóc trẻ sơ sinh là giai đoạn khó khăn nhất. Lúc này em bé đang tập thích nghi với môi trường bên ngoài bụng mẹ. Tuy nhiên không chỉ trong 28 ngày này mà đến nhiều tháng và nhiều năm tiếp theo, em bé tiếp tục phát triển và hoàn thiện cơ thể.
2.Chăm sóc trẻ sơ sinh như thế nào?
2.1.Cho trẻ bú
Khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới là trẻ nên được bú mẹ tối thiểu 6 tháng sau sinh. Tuy nhiên dù bé được bú bình hay bú mẹ, việc cho bé bú cần thực hiện khoa học.
Về số lần cho ăn trong ngày, mẹ không cần quá lo lắng. Mẹ cho bé bú theo nhu cầu. Tuy bé chưa thể nói chuyện nhưng mẹ có thể dễ dàng nhận ra hoặc cho bé bú thử khi bé quấy. Tuy nhiên nếu bé quấy liên tục đòi ăn thì không nên vì đó là biểu hiện đói của bé. Mẹ có thể cho ăn sau mỗi 2-3h, mỗi lần cho ăn 10-15 phút ở mỗi bên vú. Cữ ăn của bé tương tự với sữa công thức mẹ cho bé bú mỗi lần là 60-90ml.
Tư thế bú của bé cũng rất quan trọng. Mẹ nên để miệng bé bao trọn quầng thâm vú, đầu bé ngang bầu vú không bị quá ngửa hay quá gập. Bé bú đúng không gây đau cho ti mẹ và bú được đủ lượng sữa cần thiết.
2.2.Tắm cho trẻ sơ sinh
Một trong những kĩ năng quan trọng khi chăm sóc trẻ sơ sinh là việc tắm cho bé. Bố mẹ có thể chuẩn bị cho bé một số dụng cụ tắm phù hợp với da bé. Trong đó có thể kể đến: khăn bông mềm, thấm hút tốt; xà phòng và sữa tắm loại êm dịu không mùi; khăn tắm sạch và tã, quần áo sạch.
Để tắm cho bé đúng cách, bố mẹ nên đi học một số lớp tắm bé cơ bản hoặc học hỏi từ kinh nghiệm của ông bà. Trong khi tắm cho bé quan trọng nhất là nhiệt độ của phòng tắm và nước tắm luôn ấm. Phòng tắm cần được kín gió tránh tác động của môi trường bên ngoài. Khi tắm bé bố mẹ có thể cho bé sấp người để dùng 1 tay đỡ được toàn bộ người bé, tay còn lại để kì cọ nhẹ nhàng làm sạch da bé.
Tham khảo thêm:
Chăm sóc da mặt cho trẻ sơ sinh – Mẹ đã biết những gì?
Hiểu về trẻ sơ sinh để chăm bé tốt hơn
2.3.Tã lót và trẻ sơ sinh
Dụng cụ vệ sinh cho trẻ sơ sinh khác biệt cụ thể với người lớn. Giai đoạn đầu sơ sinh đặc điểm của bé là đi phân su và đi tiểu rất nhiều lần trong ngày. Mẹ có thể sử dụng rất nhiều loại tã sao cho phù hợp nhất với con: tã vải để quấn, tã dán, tã quần để thấm hút phân su và nước tiểu; tã quần, miếng lót sơ sinh,…
Tã quấn là loại tã rất phù hợp trong chăm sóc trẻ sơ sinh do nó giúp cố định em bé trong một chiếc kén, khiến bé ngủ yên hơn và có cảm giác như được mẹ ôm vào lòng. Quấn tã cùng rất đơn giản mà bất kì ai đều có thể học được. Tuy nhiên người chăm bé nên chú ý nhiệt độ của bé, chú ý quấn tã vừa phải không chặt quá gây hại đến sức khỏe của con.
Tã quần hay tã dán là loại tã có khả năng thấm hút tốt. Mẹ có thể mặc tã cho bé và thay thường xuyên mỗi khi bé đi tiểu và phân su để không phải giặt nhiều lần. Kết hợp mặc tã, mặc quần áo sơ sinh và tã quấn, em bé sẽ có một giấc ngủ ngon. Mỗi lần bé thức giấc rất có thể là để đi tiểu, đi phân su hoặc để đòi ăn. Nhờ đó mẹ dễ dàng nhận ra những biểu hiện của bé.
3.Những điều cần lưu ý ở giai đoạn sơ sinh
3.1.Chăm sóc cuống rốn
Rốn của bé sẽ rụng sau khoảng 1 tuần sau sinh và sau khoảng 2 tuần thì lành hẳn. Tuy nhiên đây là khu vực có mạch máu và dễ nhiễm khuẩn mà mẹ luôn phải lưu ý. Mẹ có thể chăm sóc cuống rốn bé bằng cách dùng bông cồn y tế để lau sau mỗi lần tắm và lau khô. Bất kì khi nào mẹ thấy khu vực cuống rốn có màu sắc hoặc mùi khác thường, cần đưa bé đi khám ngay. Chăm sóc cuống rốn là việc cần thiết trong chăm sóc trẻ mới sinh.
3.2.Chăm sóc bé mới sinh và những lưu ý nhỏ nhưng không nhỏ
Tiên quyết trong chăm bé mới sinh là việc rửa tay sạch trước khi bế bé. Hệ thống miễn dịch của bé còn non nớt và dễ nhiễm khuẩn. Bàn tay sạch sẽ an toàn và thân thiện với làn da và sức khỏe bé.
Trẻ sơ sinh chưa tự nâng giữ đầu cổ được. Vì vậy cần nhớ luôn đỡ đầu và cổ cho bé. Lúc mới sinh em bé chỉ mới 3-4kg, bế trẻ không nặng nhưng cần cẩn thận đầu cổ của con.
Một điều lưu ý khác là người bế không nên rung lắc bé. Đây là một sai lầm khá thường gặp trong chăm sóc trẻ sơ sinh. Bố mẹ có thể lầm tưởng rung lắc làm em bé dễ ngủ hơn. Thực tế rung lắc có thể gây xuất huyết não và tử vong.
Trên đây là một số kiến thức cơ bản và quan trọng trong chăm sóc bé mới sinh. Góc của mẹ luôn đồng hành với bé và mẹ. Chúc mẹ và bé luôn mạnh khỏe và yêu đời!
Nguồn tham khảo: https://kidshealth.org/en/parents/guide-parents.html
