Sặc sữa là tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ, nhất là khi bắt đầu học bú bình. Vậy trẻ bú bình hay bị sặc có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách xử lý thế nào? Cùng Góc của mẹ tìm câu trả lời qua bài viết này nhé!
Mục lục
1. Nguyên nhân khiến trẻ bú bình hay bị sặc
Có nhiều nguyên nhân khiến bé hay bị sặc sữa khi bú bình. Bao gồm cả yếu tố đến từ bé và đến từ cách mẹ cho bé bú bình.
1.1. 4 Nguyên nhân do bé
1 – Bé chưa quen với việc bú bình: Bé dưới 6 tháng tuổi chưa biết cách bú, dễ bú nhanh/chậm/ngậm sai khớp ngậm dẫn đến sặc sữa. Khi bé quen dần việc này sẽ ít xảy ra hơn.
2 – Bé bị đói quá: Nhiều bé ngủ liền tù tì đến sáng, bỏ qua cữ sữa nửa đêm (trẻ sơ sinh cần bú 2 – 3h/lần, khiến buổi sáng ngủ dậy bé bị đói quá. Bé có thể bú mạnh và “vội vàng” khiến sữa chảy ra nhiều hơn, nếu nuốt sữa không kịp dẫn đến sặc sữa.
3 – Bé vừa bú vừa hóng chuyện: Bé 3 – 4 tháng tuổi đã biết hóng chuyện rồi đó mẹ. Nếu lúc cho bé bú mà mẹ nói chuyện với bé hoặc những người xung quanh, bé sẽ mải hóng, ngậm sữa trong miệng không chịu nuốt. Lúc thích chí, bé có thể toét miệng cười khiến sữa tràn vào khí quản gây sặc sữa.
4 – Bé bú bình khi buồn ngủ: Nhiều mẹ có thói quen cho bé bú bình nằm, khiến bé dễ ngủ quên trong lúc bú. Nhất là với những bé dưới 3 tháng, lực hút còn yếu chưa tự ti được cần sử dụng núm ti có lỗ cắt hình tròn.,Khi đó, sữa tự chảy vào miệng bé mà không cần lực hút. Khi bé hít thở nhanh, bé có thể hít sữa lên mũi, đi vào khí quản, phế quản gây ra sặc sữa.
1.2. 6 Nguyên nhân do cách mẹ cho bé bú
1 – Núm vú để xa so với miệng bé: Nếu núm vú để xa, miệng bé ngậm không kín khiến không khí dễ chui vào miệng bé, bé dễ hút phải không khí trong lúc bú, gây trướng bụng, sặc sữa hoặc nôn sau khi bú.
2 – Trẻ bú bình hay bị sặc do mẹ cho bé bú sai tư thế: Mẹ cho bé bú bình trong khi bé đang trong tư thế gập cổ hoặc ngửa cổ sẽ khiến bé khó nuốt sữa, dễ bị sặc sữa.
3 – Cho bé bú lúc bé đang quấy khóc: Có mẹ nghĩ rằng bé quấy khóc là dấu hiệu bé đang đói sữa và cần cho bú ngay. Tuy nhiên khi bé đang khóc mà mẹ cho núm ti bình vào miệng bé luôn bé rất dễ bị sặc do chưa sẵn sàng bú. Mẹ hãy kiên nhẫn dỗ bé nín khóc đã rồi mới cho bé bú bình mẹ nha.
4 – Trẻ bú bình hay bị sặc do mẹ đặt bé nằm ngay sau lúc bú: Ngay sau khi bú, sữa vẫn còn ở thực quản, chưa xuống đến dạ dày bé. Nếu đặt bé nằm ngay sau đó, sữa từ thực quản dễ sặc lên mũi gây sặc sữa (do cấu tạo mũi và họng thông nhau). Vì vậy ngay sau khi bú, mẹ hãy bế bé dựng lên và vỗ ợ hơi cho bé, sau khoảng 5 – 10 phút hãy đặt bé nằm mẹ nhé!
5 – Mẹ ép bé bú sữa quá nhiều: Nếu bé không muốn bú nữa, mẹ không nên ép bé vì lúc này bé có xu hướng không nuốt, sữa đầy miệng nên dễ bị sặc.
6 – Núm vú có kích thước dòng chảy quá lớn: Với các bé sơ sinh, mẹ thường sử dụng núm ti có lỗ cắt hình tròn vì bé chưa tự mút được. Thiết kế này giúp sữa có thể tự chảy vào miệng bé ngay cả khi bé không mút. Nếu kích thước lỗ tiết sữa quá to, sữa chảy xuống nhiều và nhanh hơn tốc độ bú của bé, bé nuốt không kịp dẫn đến sặc sữa.
2. Trẻ bú bình hay bị sặc có nguy hiểm không?
Đây là vấn đề thường gặp ở bé, đặc biệt với các bé mới tập ti bình những ngày đầu tiên. Khi thấy con mẹ sặc, mẹ hiểu con, bình tĩnh xử lý kịp thời, con sẽ không gặp phải bất kỳ nguy hiểm nào đâu ạ.
Tuy nhiên, cũng giống việc người lớn bị sặc nước, việc sặc sữa khiến bé bị kích ứng mũi, đau nhức mũi và quấy khóc. Nếu tình trạng sặc sữa diễn ra thường xuyên, bé sẽ sợ bú sữa, lâu dần sẽ chán ăn, biếng ăn, chậm lớn,…
Ngoài ra, sặc sữa khiến sữa đi vào đường hô hấp gây ngạt thở. Nặng hơn sẽ để lại những di chứng nguy hiểm như tổn thương não (xuất huyết, chết não) hay viêm phổi (do khi hít phải thức ăn, vi trùng đường ruột được đưa lên phổi), hoặc thậm chí có thể tử vong.
Tuy nhiên, mẹ hoàn toàn có thể kiểm soát được vấn đề này. Lưu lại cách xử lý khoa học được các chuyên gia trong ngành chia sẻ dưới đây để luôn tự tin mỗi khi cho con tu ti mẹ nhé!
3. Mách mẹ cách xử lý khi trẻ bú bình hay bị sặc
Khi mẹ thấy bé bị sặc sữa khi bú bình, thực hiện ngay theo các bước sau:
- Bước 1: Để bé ngồi dậy giúp bé dễ thở hơn.
- Bước 2: Mẹ nhanh chóng dùng miệng hút sữa ra khỏi miệng và mũi bé. hút sữa từ miệng bé trước, mũi sau, càng nhanh càng tốt
- Bước 3: Hơi dốc ngược bé lên và vỗ nhẹ lưng bé. Một tay đỡ ngực bé, lòng bàn tay còn lại vỗ nhẹ 5 cái vào lưng bé ở giữa 2 xương bả vai nhằm tăng áp lực lồng ngực giúp sữa trào hết ra ngoài.
- Bước 4: Nếu thấy bé vẫn khó thở, mặt tím tái, mẹ đặt bé nằm ngửa trên mặt phẳng như giường, sàn, dùng ngón tay trỏ và ngón giữa ấn đột ngột một lực vừa phải xuống phần dưới xương ức của bé. Lặp lại 5 – 10 lần cho đến khi bé hết sặc, có thể thở bình thường.
Sơ cứu xong, nếu bé vẫn còn quấy khóc, khó chịu, mẹ đưa bé đến cơ sở ý tế gần nhất để thăm khám nhé!
Lưu ý: Tuyệt đối không đưa bé đi khi chưa sơ cứu. Sặc sữa dẫn đến khó thở nếu không được sơ cứu dẫn tới thiếu oxy lên não, gây ra biến chứng khôn lường.
4. Giải pháp giúp mẹ hạn chế tối đa tình trạng sặc sữa cho bé
Mẹ lưu lại 3 mẹo sau để phòng tránh trẻ bú bình hay bị sặc mẹ nha!
4.1. Chọn núm ti bình sữa giúp chống sặc, đầy hơi
Chỉ cần chú ý 3 điểm dưới đây, mẹ có thể chọn được núm ti chống sặc và đầy hơi cho bé:
- Lỗ tiết sữa có kích thước phù hợp với nhu cầu bú của bé: Trên vành của núm ti thường có kí hiệu S, M, L,… hoặc các số 1, 2, 3, 4,… kí hiệu lỗ chảy sữa to nhỏ tùy vào tháng tuổi của bé. Với trẻ sơ sinh, mẹ nên chọn loại núm vú có tốc độ sữa chảy chậm 2 – 3 giọt/giây (size nhỏ nhất) để yên tâm nhất, vì bé chưa thể tự kiểm soát được tốc độ bú của mình.
- Thiết kế lỗ tiết sữa hình chữ thập – sữa chỉ chảy ra khi có lực bú của bé – bé sẽ tự kiểm soát được dòng chảy của sữa khi bú bình.
- Núm ti có tích hợp van chống sặc và đầy hơi: Khi bé bú sẽ thở ra lượng khí không nhỏ vào trong bình. Lúc này, van chống sặc được thiết kế để dẫn bọt khi này xuống đáy bình, giúp bé không bị hít lại bọt khí dẫn đến bị sặc và đầy hơi.
4.2. Cho bé bú đúng tư thế
Cách cho trẻ bú bình không bị sặc mẹ đã biết chưa?
Cho bé bú đúng tư thế sẽ giúp hạn chế tối đa tình trạng sặc sữa, đầy hơi. Mẹ bế bé cao đầu, ở tư thế thoải mái, không để bé bị gập cổ hoặc ngửa cổ, gập cổ khiến bé bú khó khăn hơn, ngửa cổ lại dễ làm bé bị sặc sữa lên mũi đó mẹ. Ngoài ra, mẹ nên cho bé bú đúng cữ bú, nếu bé ngủ quên cần đánh thức bé dậy, tránh để bé đói quá, bú vội vàng gây sặc sữa.
Khi cho bé bú xong, mẹ đừng quên vỗ ợ hơi cho bé nhé! Điều này sẽ giúp đưa khí đang kẹt trong dạ dày bé ra ngoài, giúp bé thấy thoải mái, dễ chịu, giảm tình trạng nôn trớ sau bú hay bé bú bình bị sặc. Mẹ vỗ ợ hơi cho bé bằng cách bế bé theo tư thế thẳng, áp ngực vào một bên ngực mẹ, mặt bé kê lên vai rồi vỗ nhẹ lưng cho bé ợ hơi.
4.3. Không để bé vừa ngủ vừa bú bình
Với bé sơ sinh, mẹ thường dùng núm ti có lỗ cắt hình tròn vì bé chưa biết cách tự mút. Đặc điểm của thiết kế này là sữa có thể tự chảy vào miệng bé ngay cả khi bé không mút.
Tư thế bú nằm khiến bé tưởng mẹ đang cho bé đi ngủ và có thể ngủ luôn trong lúc bú. Lúc này, sữa vẫn chảy và ứ đọng trong miệng bé. Nếu bé hít thở nhanh có thể hít sữa lên mũi, tràn sữa vào khí quản, phế quản gây nghẹt thở, khó thở, sặc sữa,…
Nếu mẹ thấy bé đã ngủ, nhẹ nhàng rút núm ti ra khỏi miệng bé để tránh đọng sữa gây sặc. Bé nào có thói quen ngậm ti cho dễ ngủ thì mẹ nên sắm cho bé một núm ti giả để ngậm riêng.
Lưu ý thêm cho mẹ: Nên cho bé bú trước hoặc sau giấc ngủ của bé khoảng 30 phút để tránh tình trạng sặc sữa do bé ngủ quên.
Như vậy, trẻ bú bình hay bị sặc sữa sẽ không nguy hiểm nếu mẹ bình tĩnh xử lý thật khoa học. Tốt nhất, để hạn chế tình trạng sặc sữa cho con, mẹ chọn bình sữa có thiết kế chống sặc, chống đầy hơi và chú ý cho bé bú đúng cách..
Nếu còn băn khoăn về tại sao bé bú bình hay bị sặc, mẹ hãy để lại bình luận ở bên dưới để hỗ trợ mẹ nhé!