Giữa vô vàn các nhãn hiệu sữa trên thị trường, làm thế nào để mẹ có thể chọn được một dòng sữa công thức phù hợp nhất với bé nhà mình? Bài viết dưới đây với chủ đề “ cách chọn sữa cho bé” giúp mẹ hiểu bé hơn cũng như gửi đến mẹ vài “tips” lựa chọn sữa theo nhu cầu của cơ thể con, mẹ theo dõi để lựa chọn sữa tốt nhất cho sức khỏe bé yêu nhé!
Mục lục
1. Thông tin mẹ cần biết về sữa công thức
Sữa công thức dành cho trẻ em hay sữa bột trẻ em, có tên gọi trong tiếng Anh là Baby Formula. Đây là một loại thực phẩm dinh dưỡng được sản xuất dành riêng cho trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 12 tháng tuổi. Sữa công thức có công thức tương tự với sữa mẹ nên có thể thay thế một phần, thậm chí là hoàn toàn sữa mẹ.
1.1. Thành phần
Trước khi lựa chọn một loại sữa công thức nào đó cho bé, mẹ nên tìm hiểu kỹ thành phần và đặc điểm từng loại sữa. Đây là yếu tố giúp mẹ lựa chọn được loại sữa công thức phù hợp cho bé.
Vậy thành phần sữa công thức là gì?
Sữa công thức được các nhà khoa học và chuyên gia y tế nghiên cứu với công thức và hương vị tương tự với sữa mẹ.
Tuỳ từng loại sữa công thức mà thành phần và hàm lượng cũng khác nhau, nhưng nhìn chung đều có thành phần chính bao gồm chất đạm, đường, chất béo, các vitamin cùng khoáng chất thiết yếu. Thêm vào đó, sữa còn bổ sung các dưỡng chất đặc biệt có lợi cho hệ tiêu hoá, phát triển trí não và chiều cao cho bé như DHA, ARA, choline, beta-glucan, prebiotic…
Thành phần trong sữa công thức cũng cần tuân theo quy định của cục quản lý thực phẩm. Ví dụ như, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã yêu cầu nhà sản xuất cung cấp đầy đủ 29 dưỡng chất trong khẩu phần ăn của trẻ. Vì vậy, dù có nhiều nhãn hiệu, bao bì, giá cả khác nhau nhưng đều sẽ có những thành phần giống nhau và không ai được phép thay đổi những thành phần cần thiết đó.
1.2. Phân loại sữa công thức
Có 3 dạng sữa công thức cơ bản đó là: sữa pha sẵn, sữa cô đặc và sữa bột.
- Sữa công thức dạng pha sẵn: Loại sữa này đặc biệt thuận tiện cũng như đảm bảo vệ sinh. Mẹ chỉ cần mở nắp là dùng được ngay, không cần pha khuấy hay đo lường gì cả. Lưu ý rằng, sữa pha sẵn khi mở nắp chỉ để tối đa khoảng 48 giờ. Giá sữa pha sẵn cũng đắt nhất trong 3 dạng sữa (đắt hơn sữa bột khoảng 20%).
- Sữa công thức dạng cô đặc: Loại sữa này sử dụng bằng cách pha loãng với nước, tỷ lệ sữa và nước thường là 1:1, mẹ cần xem kỹ hướng dẫn sử dụng trên hộp của từng loại. Sữa cô đặc dạng thanh, viên nhỏ gọn, nhẹ và tiện dụng hơn so với dạng pha sẵn, tuy nhiên chúng đắt hơn sữa bột vì sữa dạng cô đặc hiện tại trên thị trường hầu hết là hàng nhập khẩu, chưa phổ biến tại Việt Nam và rất khó tìm mua.
- Sữa bột: Loại sữa này được dùng phổ biến nhất cho bé vì không quá tốn kém, không mất nhiều diện tích bảo quản lại thân thiện với môi trường nhất. Đây cũng là dạng sữa mẹ dễ dàng thay đổi liều lượng tuỳ theo nhu cầu của bé, nhưng lại mất nhiều thời gian pha khuấy hơn so với các loại sữa công thức khác và cần pha đúng tỷ lệ. Sữa bột khi mở nắp để được trong vòng 1 tháng.
1.3. Vai trò của sữa công thức
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tự nhiên tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan nên một số mẹ không thể duy trì cho con bú được. Khi đó, sữa công thức chính là giải pháp cung cấp dinh dưỡng phù hợp nhất cho bé.
Sữa công thức được các nhà khoa học và chuyên gia y tế nghiên cứu giúp bé đảm bảo được nhu cầu dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Vì có công thức gần giống sữa mẹ, sữa công thức là nguồn dinh dưỡng để bé phát triển khoẻ mạnh, hỗ trợ tăng trưởng chiều cao và cân nặng; phát triển thị lực, trí não, khả năng giao tiếp, giải quyết vấn đề cũng như tăng cường hệ miễn dịch cho con.
Giai đoạn bé từ 3-10 tuổi được xem như là giai đoạn “vàng”, bé có tiềm năng phát triển chiều cao chiếm tới 60%, thì việc bổ sung sữa cho bé bên cạnh các bữa ăn chính là rất quan trọng. Trong giai đoạn này, mẹ nên duy trì bổ sung cho bé từ 2-4 ly sữa công thức mỗi ngày theo nhu cầu của con để đạt hiệu quả tăng trưởng tốt nhất.
2. 6 tiêu chí lựa chọn sữa cho bé mà mẹ cần biết
Việc lựa chọn đúng sữa công thức cho bé không chỉ giúp bé bổ sung đầy đủ dinh dưỡng mà còn giúp bé phát triển toàn diện nhất. Để lựa chọn được sữa thực sự chất lượng và phù hợp với tình trạng của bé nhà mình, mẹ tham khảo 6 tiêu chí chọn sữa được gợi ý dưới đây nhé!
2.1. Chọn sữa theo độ tuổi
Khi chọn sữa, điều mẹ nên chú ý đầu tiên là loại sữa đó có phù hợp với độ tuổi của con hay không, vì mỗi cơ thể ở độ tuổi khác nhau cần một lượng dưỡng chất nhất định khác nhau. Khi đó, cơ thể mới có khả năng hấp thụ được và không bị thừa chất.
- Sữa dành cho bé sinh non nhẹ cân: Mẹ nên chọn sữa giàu protein, vitamin và khoáng chất để cung cấp thêm các dưỡng chất cho bé sinh non. Ngoài ra, theo lời khuyên của các nhà khoa học, sữa cho bé sinh non, thiếu cân nên có tỷ lệ calo cao hơn so với sữa bình thường (0,7-0,75 Kcal/ml so với 0,67 Kcal/ml) để cung cấp đủ năng lượng, dưỡng chất cho bé bắt kịp đà tăng trưởng với các bé cùng lứa.
- Sữa công thức dùng cho bé dưới 6 tháng tuổi: Sữa cho bé dưới 6 tháng cần đảm bảo tỉ lệ canxi/phospho=2:1 để không ảnh hưởng tới các chức năng thận của bé, đồng thời tăng cường khả năng hấp thụ canxi. Sữa sẽ bổ sung đầy đủ dinh dưỡng nếu bé bú được 150ml/kg cân nặng/ngày.
- Sữa dành cho bé từ 6 tháng đến 12 tháng tuổi: Đến giai đoạn này, việc tăng cân của bé không còn phụ thuộc nhiều vào chế độ sữa nữa nên mẹ chỉ cần duy trì sữa song song với sữa mẹ hoặc chế độ ăn dặm phù hợp để đảm bảo sự tăng trưởng bình thường cho bé thôi ạ! Mẹ cho bé bú 500-800ml sữa/ngày là đủ, thay đổi tuỳ thuộc vào nhu cầu của con mẹ nhé!
- Sữa dành cho bé trên 12 tháng tuổi: Lúc này, mẹ ưu tiên chọn sữa có thành phần canxi và các thành phần giúp tăng cường hệ miễn dịch vì bé đã tiếp xúc với nhiều người và môi trường bên ngoài nhiều hơn…Mỗi ngày cho bé uống khoảng 300-500ml sữa là đủ.
2.2. Chọn sữa theo mùi vị phù hợp
Mỗi bé đều có khẩu vị khác nhau, và tùy thuộc vào từng loại sữa, mùi vị của chúng cũng khác nhau. Dựa vào phản ứng của con khi uống sữa, mẹ nên lựa chọn sữa theo ý thích của bé, có bé sẽ thích mùi vị nhạt, thanh giống sữa mẹ, nhưng cũng nhiều bé lại thích thú khi bú sữa công thức có vị ngọt và ngậy hơn.
Nhiều bé sơ sinh khi đã bú quen mùi vị sữa mẹ sẽ rất kén sữa công thức. Lúc này, mẹ cần kiên nhẫn cho bé thay đổi thói quen bú sữa dần dần, lên kế hoạch xen lẫn sữa mẹ và sữa công thức để bé làm quen dần. Ngoài ra, mẹ lựa chọn những loại sữa công thức có vị mát nhẹ, nhạt thanh, gần giống mùi vị sữa mẹ để bé nhanh thích nghi với sữa công thức hơn.
2.3. Chọn sữa có thương hiệu, nguồn gốc rõ ràng
Khi mua sữa, mẹ nên quan tâm đến thương hiệu, nguồn gốc, xuất xứ của sữa. Mẹ chọn những thương hiệu lâu năm, uy tín, có văn phòng đại diện tại Việt Nam; ưu tiên loại sữa đã được chứng nhận và kiểm chứng khoa học của tổ chức y tế, được đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế như GMP,ISO,ICE.
Mẹ kiểm tra thật kỹ thành phần và các chứng nhận của thương hiệu sữa trước khi mua sữa cho bé. Ngoài ra, mẹ nên mua sữa tại các kênh phân phối chính hãng (Tuticare.com, concung.com, Kids Plaza, BiboMart, Siêu thị sữa 247, 2 Cherryshop…) để tránh được sữa giả, sữa kém chất lượng, dẫn tới những rủi ro không mong muốn cho con mẹ nhé!.
2.4. Chọn sữa theo tình trạng dinh dưỡng của bé
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng, mẹ nên chọn sữa phù hợp với thể trạng của bé.
- Với những bé suy dinh dưỡng và thiếu câu, nếu mẹ muốn tăng cân cho bé, mẹ chọn dùng các loại sữa béo như: Pediasure, sữa Grow Plus (màu đỏ) của Nutifood, Nutren Junior, Similac Grow and Gain,… Đó là các loại sữa nguyên kem, sữa cao năng lượng hỗ trợ bé tăng cân nhanh hơn.
- Bé đã đủ cân hoặc thừa cân, mẹ dùng sữa gầy cho bé nhé! Mẹ lựa chọn các dòng sữa tách bơ, sữa không béo, sữa có hàm lượng chất béo thấp như: Nuti Fit Gold, các loại sữa tươi tách béo như So Natural Nhập Úc, Meadow Fresh New Zealand,…
- Với những bé sinh non, thiếu cân, mẹ nên chọn các dòng sữa premature để hỗ trợ bổ sung năng lượng cho bé. Bé sinh càng non, lượng dưỡng chất trong sữa càng cần có tỉ lệ cao hơn để bé có thể bắt kịp đà tăng trưởng với những bé cùng độ tuổi, chính vì vậy, mẹ chọn các loại sữa có lượng protein, vitamin, dưỡng chất và bổ sung năng lượng như: Enfalac Premature, Similac Neosure của Mỹ, Pre Nan của Nestle,…
2.5. Chọn sữa phù cho bé có nhu cầu đặc biệt
Một số bé có nhu cầu đặc biệt do các vấn đề liên quan tới sức khỏe như dị ứng thành phần sữa, hệ tiêu hóa yếu,…mẹ cũng cần nắm được để chọn sữa phù hợp với con.
- Nhóm không có đường lactose: Một số bé có hội chứng ruột kích thích, đầy hơi, đi lỏng do không dung nạp với lactose (một loại đường trong sữa). Mẹ nên lựa chọn sữa công thức không có thành phần đường lactose cho con. Nhóm sữa không có đường lactose được chia thành 2 loại dựa vào nguồn đạm trong sữa, mẹ tham khảo để chọn sữa cho bé như sau:
-
- Loại nguồn gốc động vật: Similac Lactose Free, Dumex lacto-free, Enfalac Lactose Free…
- Loại nguồn gốc thực vật: Nursoy, Prosobee, Isomil…
- Sữa thủy phân: Với những bé bị dị ứng các chất trong sữa bò như Alimentum, Nutramigen, Pregestimil…mẹ nên lựa chọn sữa thủy phân cho bé. Loại sữa này chứa đạm bò đã bị thuỷ phân, không chứa đường lactose nên dễ tiêu hoá hơn các loại sữa thông thường. Sữa thủy phân cũng phù hợp với đối tượng trẻ từ sơ sinh gặp rối loạn tiêu hoá, bị tiêu chảy, bệnh lý cần mổ cắt ruột nhiều, suy dinh dưỡng kéo dài.
- Sữa dành cho bé bị trào ngược dạ dày thực quản: Các bé bị trào ngược dạ dày có độ PH trong ruột thấp nên con dễ nôn trớ, đau dạ dày,…Một số sữa công thức có bổ sung thêm tinh bột gạo từ thiên nhiên như Enfamil AR, Frisolac Comfort,…làm sữa đặc hơn, nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi trong ruột, tăng độ dẻo và thể tích của phân, giảm nôn trớ và các nguy cơ táo bón, các cơn đau co thắt ruột cho bé.
- Nhóm sữa không chất béo: Nhóm sữa không chất béo sẽ không chứa cholesterol và có ít năng lượng. Loại sữa này phù hợp với trẻ có nhu cầu canxi nhưng không muốn tăng cân hoặc muốn kiêng chất béo như người có cholesterol cao, rối loạn chuyển hoá lipid, bệnh tiểu đường hoặc kém hấp thu chất béo như bệnh gan mật, tiêu hoá.
2.6. Chọn sữa theo điều kiện kinh tế gia đình
Một tiêu chí không kém phần quan trọng khi chọn sữa chính là điều kiện kinh tế nhà mình bởi nhu cầu về sữa ở bé tăng rất nhất nhanh theo độ tuổi. Với bé dùng sữa công thức hoàn toàn, trong những tháng đầu đời có thể sử dụng tới 4-5 hộp 400g/tháng. Ở các bé lớn hơn, thường tiêu thụ khoảng 2-3 ly sữa (ly 200ml).
Nhiều mẹ rất chuộng mua dòng sữa nhập ngoại vì cho rằng tốt hơn sữa nội, mua sữa càng đắt càng tốt. Tuy nhiên, đây không hẳn là sự lựa chọn tốt nhất cho con, bởi lẽ cơ địa mỗi bé sẽ phù hợp với từng loại sữa khác nhau. Vì vậy, mẹ lựa chọn sữa phù hợp với bé và cả điều kiện kinh tế gia đình, không cần phải chạy theo các nhãn hiệu đắt đỏ trên thị trường, có khi còn không phù hợp với con, mẹ còn mất thêm nhiều chi phí hơn nữa đó.
3. Những lưu ý khi sử dụng sữa bột cho bé
Khi sử dụng sữa bột cho bé, mẹ cần lưu ý những vấn đề dưới đây:
3.1. Tiệt trùng bình sữa và dụng cụ pha sữa cho bé đúng cách
Mẹ cần rửa sạch và tiệt trùng bình sữa, núm vú giả, dụng cụ pha sữa cho bé đúng cách , đảm bảo khử khuẩn tuyệt đối trước và sau khi bé bú.
Mamamy luôn coi trọng sự an toàn của con bạn. Thế nên, với hệ tiêu hóa non nớt, dễ nhiễm khuẩn của trẻ nhỏ, đặc biệt trẻ sơ sinh thì tất cả dụng cụ ăn uống như bình sữa, cốc chén, đồ chơi… cần được vệ sinh kỹ lưỡng. Với công thức ít bọt, không mùi, không để lại tồn dư sau khi rửa, nước rửa bình sữa và rau quả Mamamy sẽ là trợ thủ đắc lực của mẹ, bảo vệ tối đa sức khỏe cho bé.
Mamamy hiện đang có những ưu đãi giảm tới 50%, số lượng có hạn trên website, nhanh tay đặt hàng TẠI ĐÂY mẹ ơi!
3.2. Chú ý hạn sử dụng và chất lượng của sữa
Khi mua sữa, mẹ cần chú ý hạn sử dụng được ghi trên hộp, lựa chọn hộp sữa còn nguyên, không sứt mẻ, móp méo. Sữa sau khi mở nắp cần dùng hết trong vòng 1 tháng.
Mẹ đừng quên kiểm tra chất lượng sữa khi lấy pha cho bé, sữa phải có màu vàng hoặc trắng ngà đặc trưng, mùi thơm nhẹ, không bị vón cục. Nếu có màu và mùi lạ thì có khả năng cao sữa đã hỏng, mẹ đừng sử dụng cho bé nữa mà đổi ngay sữa khác nhé.
3.3. Bảo quản sữa đúng cách
Là sản phẩm dinh dưỡng đặc biệt nên việc bảo quản sữa đúng cách sẽ giúp đảm bảo an toàn, bổ sung dinh dưỡng tốt nhất cho bé.
- Sữa công thức cần được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, không có côn trùng xâm nhập, tốt nhất ở nhiệt độ phòng dưới 25 độ C. Tránh xa nơi có nguồn nhiệt cao như gần bếp ga, tủ lạnh và ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp. Không để sữa ở trong tủ đông lạnh vì độ ẩm thấp làm cho sữa bột bị vón cục, giảm chất lượng sữa.
- Sữa công thức sau khi mở nắp thì không nên sử dụng quá 3 tuần, mẹ nhớ đậy kín nắp hộp sữa sau mỗi lần pha.
- Sữa đã pha bé không uống hết cần phải bỏ đi sau 1 giờ, mẹ đừng tiếc mà để bé dùng lại mẹ nhé. Vi khuẩn từ sữa có thể xâm nhập qua miệng bé vào cơ thể dẫn đến nhiễm khuẩn sữa, đặc biệt là vi khuẩn Cronon- loại vi khuẩn gây nhiễm trùng máu và màng não nguy hiểm.
- Trường hợp mẹ lỡ pha nhiều hơn so với lượng mà bé uống, mẹ bảo quản sữa dư trong ngăn mát tủ lạnh (tốt nhất nên chia riêng từ trước) để sử dụng cho bữa ăn sau nhưng không để lâu quá 4 tiếng. Sau khi bảo quản ở ngăn mát tủ lạnh, mẹ ngâm vào bát nước ấm hoặc dùng máy hâm sữa để làm ấm sữa, tuyệt đối không dùng lò vi sóng vì sẽ làm phá vỡ các vitamin và khoáng chất trong sữa.
3.4. Không nên thay đổi sữa nếu không cần thiết
Nếu bé đang có biểu hiện tốt với loại sữa đang dùng, mẹ không cần phải đổi sữa khác. Việc đổi sang dòng sữa khác có thể khiến bé không tương thích, ảnh hưởng tới hệ tiêu hoá và sức khoẻ của bé.
Nếu bé có dấu hiệu chán ăn, chậm tăng cân, dễ táo bón, tiêu chảy…Mẹ kiểm tra lại xem trong sữa có thành phần nào bé bị dị ứng không, lượng đạm có cao quá không. Sau đó mẹ tìm kiếm nhãn hiệu sữa khác cho con mẹ nhé. Việc đổi sữa cũng nên từ từ để bé thích nghi, mẹ cho bé uống từ 10-20ml mỗi lần, xem xét phản ứng cơ thể bé rồi mới tăng dần lượng sữa lên. Ngoài ra, mẹ nên mua hộp nhỏ dùng thử trước để tránh lãng phí nếu sữa vẫn chưa chọn được loại sữa phù hợp với con.
3.5. Bé uống sữa ngoài cần thời gian tiêu hóa lâu hơn
Sữa công thức giúp bé no lâu hơn và cũng mất nhiều thời gian tiêu hoá hơn so với sữa mẹ. Thành phần trong sữa công thức hầu hết đều có đạm whey và casein giống sữa mẹ. Sữa mẹ có tỷ lệ đạm whey nhiều hơn casein nên dễ tiêu hoá hơn, trong khi đó sữa công thức đạm casein lại nhiều hơn khiến bé tiêu hoá chậm hơn.
Vì vậy, mẹ nên cho con sử dụng sữa ngoài khoảng 2-3 lần uống/ngày (ít hơn so với cữ sữa mẹ) và trung bình khoảng 100-150ml/lần uống.
Thị trường sữa có rất nhiều loại nhưng không phải loại nào cũng phù hợp cho con. Vì vậy, mẹ cần cân nhắc thật kỹ trước khi chọn sữa, tránh mua phải hàng giả, kém chất lượng. Trên đây là hướng dẫn giúp mẹ có thể chọn sữa phù hợp cho bé cùng một số lưu ý khi sử dụng sữa bột. Hy vọng mẹ đã có đủ thông tin để yên tâm ra quyết định mua sữa phù hợp với bé.
Nếu mẹ còn thắc mắc gì cần tư vấn, vui lòng để lại bình luận phía dưới bài viết để được giải đáp nhanh nhất nhé!
