Bầu ngực chứa các ống dẫn sữa từ tuyến vú đến núm vú. Khi ống dẫn bị tắc có thể gây cảm giác đau, sưng và ngứa cho mẹ. Đây là tình trạng tắc tia sữa mà không ít mẹ gặp phải. Mặc dù tắc tia sữa có thể gây cảm giác khó chịu cho mẹ, nhưng có thể điều trị bằng các biện pháp khắc phục tại nhà. Vậy đó là những cách nào? Đọc bài viết này ngay các mẹ nhé!
Mục lục
1. Triệu chứng tắc tia sữa
Những triệu chứng tắc sữa phổ biến nhất là:
- Đau ở một vị trí nhất định trong vú
- Có một khối sưng, mềm ở vú
- Nóng và sưng ở vú
- Sữa chảy chậm ở một bên vú
- Vùng da ở bầu ngực trông sần sần
- Xuất hiện nốt mụn sữa: sữa bị đông thành giọt trắng, nhìn thấy rõ dưới da ở đầu ti và chặn đường thoát của tia sữa
2. Nguyên nhân tắc tia sữa
Các ống dẫn sữa bị tắc gặp phổ biến nhất ở phụ nữ đang cho con bú, mới sinh con và không cho con bú, hoặc gần đây đã ngừng cho con bú. Những mẹ gặp khó khăn khi cho bé bú như đầu ti bị đau, cản trở việc cho bé bú thường xuyên, hoặc quá nhiều sữa nhưng bé bú ít cũng có thể bị tắc sữa.
Bất kỳ mẹ nào đang cho con bú đều có thể bị tắc sữa. Nguyên nhân phổ biến gồm:
- Mặc quần áo quá chật hoặc áo ngực quá chật, gây áp lực lên bầu ngực
- Bé ngậm ti không đúng cách. Khi đó, bé có thể không ti được nhiều sữa
- Không cho bé bú thường xuyên. Bầu ngực chứa đầy sữa nhưng bé không ti nhiều
- Sản xuất quá nhiều sữa có thể khiến bầu ngực bị căng tức, tăng khả năng tắc sữa
- Mất nước và mệt mỏi. Mẹ thiếu ngủ, không được nghỉ ngơi và không uống đủ nước có thể khiến mẹ có nguy cơ cao bị tắc sữa
3. Cách điều trị và biện pháp khắc phục tại nhà
Thông thường có thể điều trị các triệu chứng tắc tia sữa ở nhà. Cho con bú thường xuyên, đều đặn là cách nhanh nhất để giải quyết tình trạng tắc sữa. Điều cần thiết là các mẹ nhớ “làm trống bầu ngực” trong mỗi lần cho con bú. Sử dụng máy hút sữa để vắt sữa sau mỗi lần cho con bú cũng có thể giúp ích cho các mẹ. Nhất là nếu em bé mỗi lần ti ít sữa.
Một số cách giúp các mẹ hạn chế tình trạng tắc tia sữa:
- Lấy một chiếc khăn ấm và áp vào bầu ngực mỗi lần 20 phút
- Thay đổi tư thế cho bé bú sao cho cằm và mũi của bé hướng về phía ti
- Sử dụng các tư thế cho bé ti đúng cách
- Xoa bóp ngực, bắt đầu từ bầu ngực và đầy dần về phía núm ti
- Tránh bóp hoặc làm đau ngực
- Mặc quần áo rộng, áo ngực thoải mái
Đôi khi tắc tia sữa cho thể khiến mẹ đau đớn hoặc không đỡ với các biện pháp khắc phục tại nhà. Tắc tia sữa mà không giải quyết được có thể dẫn đến viêm vú do nhiễm trùng. Khi đó, thường thì mẹ sẽ được bác sĩ điều trị bằng kháng sinh. Các mẹ không nên tự điều trị viêm vú tại nhà. Gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để điều trị sẽ giảm nguy cơ biến chứng, các mẹ nhé.
Góc của mẹ đã tổng hợp 9 lời khuyên cho bé bú đúng cách, mẹ nên tham khảo để làm giảm tình trạng tắc sữa nhé!
4. Cách phòng ngừa tắc tia sữa
Cách phòng ngừa quan trọng nhất để ngăn ngừa tắc sữa là để em bé ti thường xuyên, theo nhu cầu của bé. Trẻ sơ sinh có thể mất 15 đến 30 phút để ti và “làm rỗng” ngực cho mẹ. Vì vậy, các mẹ hãy thật kiên nhẫn nhé.
Một số dấu hiệu cho thấy bé đã ti hết sữa trong ngực mẹ:
- Không nghe thấy tiếng nuốt khi bé bú
- Mẹ cảm thấy một bên vú nhẹ hơn
- Không còn cảm giác đầy hoặc ngứa ran trong vú
Một số cách khác có thể làm giảm nguy cơ tắc tia sữa như:
- Mặc quần áo rộng rãi
- Tránh các tư thế gây nhiều áp lực hoặc trọng lực lên bầu ngực
- Cho bé bú theo nhu cầu hoặc theo lịch trình
- Không ngủ nằm sấp, nó có thể gây áp lực lên ngực
- Tránh chất béo bão hoà trong chế độ ăn uống
- Bổ sung nước và nghỉ ngơi
5. Khi nào mẹ nên đi khám bác sĩ?
Tắc tia sữa có thể khiến mẹ thấy đau đớn. Nếu có các triệu chứng sau, mẹ nên đến gặp bác sĩ ngay nhé:
- Đau nhức
- Tắc tia sữa không giảm sau 1-2 ngày
- Sốt
- Ngực sưng, đỏ
- Tắc tia sữa liên tục
Tắc tia sữa có thể khắc phục ở nhà. Tuy nhiên, các mẹ cũng không nên chủ quan nhé. Nếu có những triệu chứng bất thường hãy đến gặp bác sĩ mẹ nhé. Hi vọng bài viết vừa rồi cung cấp cho mẹ những kiến thức hữu ích về tắc tia sữa.
Nguồn tham khảo
Plugged ducts, mastitis, and thrush. WIC Breastfeeding Support. U.S. Department of Agriculture.
Management of breast conditions and other breastfeeding difficulties in Infant and Young Child Feeding: Model Chapter for Textbooks for Medical Students and Allied Health Professionals. World Health Organization. 2009.
Too much milk and oversupply. La Leche League GB. 2016.
Gaskin IM. Ina May’s Guide to Breastfeeding: From the Nation’s Leading Midwife. Bantam. 2009.
Blocked ducts. Australian Breastfeeding Association. 2016.
Clogged milk ducts. American Academy of Pediatrics.
Walker M. Breastfeeding management for the clinician. Jones & Bartlett Learning. 2016.
Lavigne V, Gleberzon BJ. Ultrasound as a treatment of mammary blocked duct among 25 postpartum lactating women: a retrospective case series. J Chiropr Med. 2012;11(3):170-8. doi:10.1016/j.jcm.2012.05.011
Plugged milk ducts. Children’s Hospital of Philadelphia.
Lecithin. Drugs and Lactation Database. U.S. National Library of Medicine. U.S. Department of Health and Human Services. 2018.
