Hẹp eo động mạch chủ được chẩn đoán, điều trị như thế nào?

Hẹp eo động mạch chủ là bệnh lí thường gặp trong nhóm bệnh tim bẩm sinh. Bệnh có thể kèm theo các dị tật bẩm sinh khác.

1. Coarctation of the Aorta là bệnh gì?

Hẹp eo động mạch chủ là bệnh tim bẩm sinh, xảy ra khi động mạch chủ bị hẹp bất thường. Chỗ hẹp thường nằm ở vị trí các mạch máu nhánh đến đầu và hai cánh tay.

Đây là một trong những bệnh tim thuộc nhóm bệnh tim bẩm sinh nghiêm trọng (Critical Congenital Heart Disease – CCHD). Vì nếu phần hẹp này không được chẩn đoán, bé có thể gặp vấn đề nghiêm trọng ngay sau khi sinh. Nếu không được chữa trị, hẹp eo động mạch chủ làm hạn chế dòng chảy của máu ra khỏi tim. Tim sẽ phải co bóp mạnh hơn để cơ thể đủ máu. Từ đó dễ dẫn đến huyết áp cao, nhồi máu cơ tim, suy tim hoặc đột quỵ.

Trong một nghiên cứu năm 2013, sử dụng dữ liệu từ Chương trình khuyết tật bẩm sinh Metropolitan Atlanta, CDC ước tính khoảng 4/10.000 trẻ sinh ra bị hẹp eo động mạch chủ.

2. Nguyên nhân

Nguyên nhân gây hẹp eo động mạch chủ ở trẻ sơ sinh hầu như vẫn chưa được tìm ra. Một số bé bị dị tật tim do thay đổi gen hoặc nhiễm sắc thể. Những loại dị tật tim này cũng được cho là sự kết hợp của gen và các yếu tố khác. Như mẹ tiếp xúc trong môi trường độc hại, thực phẩm mẹ nạp vào cơ thể hoặc thuốc mẹ uống.

3. Chẩn đoán

Hẹp eo động mạch chủ thường được chẩn đoán sau khi em bé được sinh ra. Làm thế nào để chẩn đoán sớm khuyết tật này thường phụ thuộc vào các triệu chứng nhẹ hoặc nghiêm trọng. Sàng lọc sơ sinh bằng cách sử dụng phương pháp đo độ bão hoà oxy mạch đập trong vài ngày đầu đời có thể có hoặc không phát hiện được khuyết tật tim này.

Ở trẻ sơ sinh có tình trạng nghiêm trọng hơn, các dấu hiệu sớm thường bao gồm:

• Da nhợt nhạt
• Cáu gắt
• Đổ mồ hôi nhiều
• Khó thở

Phát hiện dị tật ở tim thường được thực hiện trong một số bài kiểm tra vật lý. Ở trẻ sơ sinh và người lớn tuổi, mạch sẽ yếu hơn đáng kể ở chân hoặc háng so với ở cánh tay hoặc cổ. Và tiếng tim đập có âm thanh bất thường gây ra bởi dòng máu bị gián đoạn có thể nghe thấy qua ống nghe của bác sĩ. Trẻ lớn hơn và người lớn mắc bệnh thường bị huyết áp cao.

Sau khi nghi ngờ, siêu âm tim là xét nghiệm được sử dụng phổ biến nhất để xác nhận chẩn đoán. Siêu âm tim có thể cho thấy các vấn đề ở cấu trúc của tim và dòng máu chảy qua nó, tim hoạt động tốt hay không. Phương pháp này sẽ hiển thị vị trí và mức độ nghiêm trọng của dị tật và xem liệu có bất kỳ khuyết tật tim nào khác không. Các xét nghiệm khác để đo chức năng của tim có thể được sử dụng bao gồm chụp X quang ngực, điện tâm đồ (EKG), chụp cộng hưởng từ (MRI) và đặt ống thông tim .

4. Phương pháp điều trị

Tất cả các trường hợp hẹp eo động mạch chủ đều cần phải được điều trị bằng phẫu thuật và dùng thuốc. Phương pháp sử dụng là phẫu thuật nong mạch. Bác sĩ dùng một thiết bị nhỏ như bong bóng được bơm vào để nới rộng phần mạch bị hẹp. Đôi khi, bác sĩ cũng có thể đặt một ống thông nhỏ dạng lưới (stent) vào chỗ hẹp để giúp mạch máu mở ra.

Sau khi phẫu thuật, trẻ bị hẹp eo động mạch chủ bị huyết áp cao được điều trị bằng thuốc. Quan trọng là trẻ em bị khuyết tật tim này phải được theo dõi thường xuyên.