Đối với mẹ bầu, khám thai là một trong những việc quan trọng để theo dõi sức khoẻ thai kỳ. Khám thai bao nhiêu lần? Các mốc khám thai như nào? Mẹ hãy đọc và lưu lại bài viết dưới đây nhé!
Mục lục
1. Vì sao mẹ cần lưu ý các mốc khám thai quan trọng?
Khi khám thai, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng sức khoẻ của mẹ và em bé. Bác sĩ có thể theo dõi sự tăng trưởng của em bé, vấn đề sức khoẻ hoặc những rủi ro tiềm ẩn nhằm phát hiện và điều trị sớm.
Mỗi lần khám thai, mẹ hãy chia sẻ và đặt câu hỏi về quá trình mang thai hoặc sinh nở. Đây là cơ hội để bác sĩ có thông tin về sức khoẻ, tình trạng mang thai để đưa quyết định về việc chăm sóc thai kỳ cụ thể.
2. Cần làm gì vào các mốc khám thai quan trọng?
Tuỳ thuộc vào tuần thứ mấy của thai kỳ, bác sĩ có thể kiểm tra hoặc hỏi về những vấn đề sau:
- Tuần mang thai
- Lịch sử kiểm tra sức khoẻ: lần khám thai trước, lần sinh trước (nếu có), sức khoẻ nói chung
- Cảm xúc, tâm trạng và sức khoẻ tinh thần. Sàng lọc trầm cảm và lo lắng
- Các loại thuốc đang sử dụng. Bao gồm thuốc kê đơn, không kê đơn, thực phẩm chức năng (nếu dùng)
- Lịch sử xét nghiệm PAP – sàng lọc ung thư cổ tử cung
- Đo huyết áp, xét nghiệm nước tiểu
- Cân nặng và đưa ra lời khuyên để tăng cân lành mạnh trong thai kỳ
Bác sĩ cũng có thể:
- Đo bụng, lắng nghe nhịp tim của thai nhi
- Đề nghị xét nghiệm máu, sàng lọc và làm những xét nghiệm chẩn đoán khác, nói về kết quả xét nghiệm
- Nói về chế độ ăn uống lành mạnh, thực phẩm không nên dùng trong thai kỳ
- Hỏi về lối sống và sự thay đổi lối sống: bỏ thuốc lá, rượu hoặc những chất kích thích khác
- Hỏi về công việc, môi trường, gia đình,…
- Đề nghị các mẹ học các lớp học tiền sản, chuẩn bị kiến thức trước khi sinh
Hơn nữa khi mang thai, các mẹ cũng sẽ được bác sĩ kiểm tra hoặc nói về:
- Cảm xúc của bản thân
- Sự phát triển của bé
- Dấu hiệu chuyển dạ, cơn đau chuyển dạ
- Các biến chứng hoặc vấn đề khi mang thai và sinh con. Ví dụ: sinh non
- Những thông tin về việc cho con bú, nuôi con bằng sữa mẹ, sữa công thức,…
3. Có bao nhiêu cuộc hẹn khám thai?
Bác sĩ sẽ cung cấp cho cho các mẹ kế hoạch về các cuộc hẹn khám thai. Mỗi mốc khám thai này có thể thay đổi trong quá trình mang thai.
Nếu các mẹ biết mình có thai trong vòng 6 tuần đầu tiên của thai kỳ và thai kỳ không có vấn đề gì, các mẹ sẽ có khoảng 8 – 10 cuộc hẹn khám thai theo các giai đoạn khám thai, nếu đây là con đầu. Với những mẹ mang bầu lần thứ 2 và không có biến chứng, có thể ít hơn 1 – 2 cuộc hẹn khám thai.
Có nhiều mẹ bầu đi khám thai sau mỗi 4 – 6 tuần cho đến tuần 28 thai kỳ. Sau đó đi khám thai mỗi 2 – 3 tuần cho đến tuần 36 thai kỳ. Từ tuần 36 trở đi, mẹ có thể đi khám thai hàng tuần hoặc hai tuần một lần cho đến khi sinh. Số lượng và thời gian của các cuộc hẹn khám thai có thể nhiều hơn hoặc ít hơn thế này, tuỳ thuộc vào sức khoẻ của mẹ và em bé.
4. Một cuộc hẹn khám thai thường kéo dài trong khoảng thời gian bao lâu?
4.1. Mốc khám thai đầu tiên
Thông thường, lần khám thai đầu tiên trong suốt quá trình mang thai sẽ mất nhiều thời gian của mẹ nhất. Cuộc hẹn này có thể kéo dài suốt một giờ đồng hồ. Bác sĩ có thể hỏi mẹ những câu hỏi liên quan đến sức khỏe cá nhân, sức khỏe gia đình, sức khỏe bố của bé. Đặc biệt, mẹ sẽ cần lưu tâm đến những căn bệnh trong gia đình mà có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.
Đây cũng là lần mà bác sĩ và người chăm sóc thai kỳ cho mẹ tìm hiểu mọi thứ cần thiết để đảm bảo có thể hỗ trợ mẹ tốt nhất.
4.2. Các mốc khám thai tiếp theo
Sau cuộc hẹn lần đầu tiên – một trong các mốc khám thai quan trọng này, những lần khám thai tiếp theo sẽ ngắn hơn nhiều. Thường thì sẽ chỉ mất đến 10 – 15 phút thôi nếu mẹ không gặp phải bất kỳ vấn đề về biến chứng thai kỳ nào. Mặc dù chỉ tốn ít thời gian nhưng cũng đủ để đo huyết áp, xét nghiệm nước tiểu cho mẹ. Ngoài ra, qua những lần khám này, mẹ có thể cảm nhận bé yêu đang phát triển như thế nào qua từng tuần thai kỳ đó.
Cảm nhận đầy đủ hơn về sự phát triển của bé và các tips chăm sóc hiệu quả nhất về các tuần thai kỳ tại đây mẹ nhé!
Ngoài ra, nếu có bất kỳ thắc mắc nào về tình trạng mang thai, mẹ đều có thể hỏi các chuyên gia tư vấn qua những cuộc hẹn này.
5. 10 mốc khám thai quan trọng mẹ cần ghi nhớ
Có bé có lẽ là một sự thay đổi lớn đối với mẹ. Từ trạng thái cơ thể cho đến lịch trình sinh hoạt. Từ khoảnh khắc cảm nhận được sự hiện diện của bé cho đến ngày nhận thấy những cử động đầu tiên với niềm hạnh phúc vô cùng. Bụng mẹ ngày càng to ra minh chứng cho sự lớn dần của hình hài bé nhỏ trong mẹ. Để theo dõi sự phát triển cũng như đảm bảo an toàn cho bé, các mốc khám thai quan trọng là yếu tố mẹ không thể bỏ qua. Ghi chú lại trên lịch hoặc đặt lời nhắc trên điện thoại để không “lỡ” quên mất mẹ nhé.
5.1. Mốc khám thai quan trọng trong tam cá nguyệt thứ nhất
5.1.1. Lần khám thai đầu tiên: khoảng 5 – 8 tuần
Mốc khám thai lần đầu tiên thường rơi vào khoảng tuần thứ 5 đến tuần thứ 8 của thai kỳ. Ngay khi có dấu hiệu trễ kinh và thử que hai vạch, mẹ hãy đến bệnh viện ngay. Lần khám thai này, bác sĩ sẽ yêu cầu mẹ làm một số xét nghiệm như sau:
- Kiểm tra cân nặng, chiều cao để tính chỉ số BMI của mẹ. Qua đó, bác sĩ sẽ xác định được mẹ có gặp phải vấn đề thừa hay thiếu cân không. Từ đó giúp mẹ các phương pháp để phòng ngừa tránh các biến chứng thai kỳ.
- Kiểm tra huyết áp xem mẹ có bị huyết áp cao không. Giúp giảm thiểu nguy cơ bị tiền sản giật.
- Xét nghiệm máu và nước tiểu để chắc chắn mẹ đang mang thai. Phôi thai có phát triển bình thường hay không.
- Siêu âm nhằm kiểm tra vị trí phôi thai và tuổi thai, nhằm phát hiện các bất thường nếu có.
- Tính tuổi thai và ngày dự sinh của bé dựa vào ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối.
- Kiểm tra xem mẹ có mắc một số bệnh nguy hiểm hay không. Ví dụ như bệnh sởi, bệnh thủy đậu, viêm gan B, bệnh giang mai, HIV/AIDS,…
Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra các kết luận về tình trạng hiện tại của mẹ. Qua đấy tư vấn cho mẹ cách bổ sung lượng axit folic phù hợp. Ngoài ra còn có các chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý với thể trạng cơ thể. Đảm bảo cho mẹ và bé phát triển một cách an toàn nhất.
Những thông tin mẹ cần cung cấp:
Cũng trong giai đoạn khám thai quan trọng này, mẹ cần cung cấp các thông tin sau cho bác sĩ:
- Chu kỳ kinh nguyệt của mẹ có đều hay không
- Những lần mang thai trước (nếu có) của mẹ có thuận lợi hay không. Mẹ có bị sảy thai hay sinh non không.
- Mẹ có đang điều trị bệnh mãn tính hay dùng thuốc đặc trị nào hay không.
- Tiền sử bệnh lý của gia đình.
Bác sĩ cũng sẽ đặt lịch hẹn tái khám cho mẹ. Mẹ nhớ chú ý để đến đúng lịch hẹn nhé.
5.1.2. Lần khám thai thứ 2: Trong khoảng tuần thứ 8 đến tuần thứ 12
Lần khám thai tiếp theo này tốt nhất nên diễn ra trước tuần thứ 10 của thai kỳ. Ở lần này, bác sĩ tiếp tục tiến hành kiểm tra huyết áp, cân nặng và chiều cao của mẹ.
Mẹ cũng sẽ thực hiện xét nghiệm máu để kiểm tra nhóm máu, nồng độ sắt, yếu tố Rhesus (Rh). Giúp đánh giá sức khỏe của mẹ và tình trạng của thai nhi.
5.1.3. Lần khám thai thứ 3: Tuần thai thứ 10 – 14
Đây là giai đoạn mẹ sẽ lắng nghe được nhịp tim của bé và xác định được ngày dự sinh. Kể từ tuần thai thứ 10, ngoài các xét nghiệm thông thường mẹ cần làm như đo huyết áp, cân nặng. Bác sĩ sẽ yêu cầu mẹ tiến hành thêm các xét nghiệm quan trọng.
- Xét nghiệm Thalassemia để biết liệu thai nhi có nguy cơ bị bệnh thiếu máu di truyền, hồng cầu bị vỡ sớm dẫn đến thiếu oxy hay không.
- Tùy vào vị trí thai nhi, cân nặng của mẹ và ngày dự sinh, bác sĩ tiến hành đo nhịp tim của bé bằng thiết bị cầm tay Doppler. Đây cũng là lần đầu tiên mẹ cảm nhận được rõ ràng hơn sự hiện diện của bé đó.
- Xét nghiệm Double Test để kiểm soát các bất thường bẩm sinh
- Siêu âm đo độ mờ da gáy phát hiện các bất thường của nhiễm sắc thể. Một số vấn đề bé có thể gặp như hội chứng Down, dị tật tim,… Mẹ tìm tham khảo các thông tin để bảo vệ an toàn cho bé yêu tại đây nhé.
5.2. Mốc khám thai quan trọng trong tam cá nguyệt thứ hai
5.2.1. Lần khám thai thứ 4: Tuần thai thứ 15 – 17
Đây là lúc mẹ sẽ tiến hành các xét nghiệm sàng lọc dị tật bẩm sinh. Ở mốc khám thai quan trọng này, bác sĩ sẽ chỉ định mẹ cần kiểm tra:
- Cân nặng
- Huyết áp
- Kiểm tra tim thai
- Kiểm tra nước tiểu
- Xét nghiệm tầm soát trước sinh Triple Test dự đoán nguy cơ rối loạn bẩm sinh
- Xét nghiệm sàng lọc huyết thanh Quadruple Test trong máu
Cuối buổi khám, tùy vào tình trạng cơ thể mẹ, bác sĩ sẽ đưa ra tư vấn cho phù hợp.
5.2.2. Lần khám thai thứ 5: Tuần thai thứ 18 – 21
Đây là lúc mẹ biết được giới tính bé. Ở mốc khám thai này, bác sĩ sẽ yêu cầu mẹ thực hiện các bước sau:
- Kiểm tra cân nặng
- Đo huyết áp
- Kiểm tra nhịp đập tim của thai và đo tử cung tính tuổi thai
- Xét nghiệm nước tiểu
- Siêu âm 2D kiểm tra tình hình phát triển thai nhi
- Chọc ối. Trong trường hợp thai nhi có nguy cơ mắc dị tật bẩm sinh. Đây là phương pháp không gây nguy hiểm nên mẹ có thể hoàn toàn yên tâm.
5.2.3. Lần khám thai thứ 6: Tuần thai thứ 21 – 24
Chúc mừng mẹ đã đi đến giai đoạn này. Lúc này, mẹ có thể thấy được hình ảnh siêu âm 4D của bé đấy. Mẹ sẽ cần tiến hành:
- Kiểm tra huyết áp, cân nặng
- Khám thai. Kiểm tra nhịp đập tim thai, tính tuổi thai
- Xét nghiệm nước tiểu
- Siêu âm 4D phát hiện bất thường về hình thái của thai nhi. Ví dụ như tim, chân tay, bụng, xương, não, cột sống, thận.
5.2.4. Lần khám thai thứ 7: Tuần thai thứ 24 -27
Từ lần khám thai trước, nếu thai nhi có bất thường nghiêm trọng nào, bác sĩ sẽ yêu cầu mẹ đình chỉ thai nghén. Việc này sẽ được thực hiện trước tuần 28.
Ở một trong những tuần khám thai quan trọng này, mẹ sẽ cần tiến hành:
- Kiểm tra cân nặng, huyết áp
- Khám thai. Kiểm tra nhịp đập tim thai, tính tuổi thai
- Xét nghiệm nước tiểu
- Siêu âm kiểm tra tình trạng phát triển của bé
- Tầm soát đái tháo đường thai kỳ
- Xét nghiệm máu tìm yếu tố Rh âm tính
5.3. Mốc khám thai quan trọng trong tam cá nguyệt thứ ba
5.3.1. Lần khám thai thứ 8: Tuần thai thứ 28 – 34
Vậy là mẹ đã gần hoàn thành hành trình thai kỳ rồi. Bắt đầu từ giai đoạn này, mẹ cần đi khám thai định kỳ 2 lần/tuần. Ngoài những kiểm tra thông thường như cân nặng, huyết áp, mẹ sẽ cần làm thêm các xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm máu, nước tiểu
- Kiểm tra độ bám của thai nhi
- Tiêm phòng uốn ván cuống rốn. Phòng ngừa bệnh uốn ván cho bé.
- Xét nghiệm Non-stress (NST). Kiểm tra sức khỏe của bé, xem bé có nhận được đủ oxy hay không
Đây là một trong các giai đoạn khám thai quan trọng. Kể từ tuần thứ 30 trở đi, mẹ cần đặc biệt lưu ý:
- Đếm cử động của bé. Thông thường là 4 lần/giờ
- Đến gặp bác sĩ ngay khi có các dấu hiệu bất thường
5.3.2. Lần khám thai thứ 9: Tuần thai thứ 35 – 36
Lúc này, mẹ cần đến bác sĩ mỗi tuần để theo dõi sát sao. Mỗi lần khám, bác sĩ sẽ tiến hành các thăm khám thông thường. Tiếp tục các xét nghiệm và siêu âm để theo dõi thai kỳ của mẹ. Ngoài ra, mẹ cũng có thể được yêu cầu tiến hành xét nghiệm khung chậu để xác định phương pháp sinh.
Nếu nhận thấy mẹ có dấu hiệu sa bụng, bác sĩ sẽ tư vấn cho mẹ cách nhận biết các dấu hiệu sắp sinh để kịp thời nhập viện khi có dấu hiệu chuyển dạ sớm.
5.3.3. Lần khám thai thứ 10: Tuần thai thứ 36 – 40
Bác sĩ sẽ kiểm tra khả năng sinh thường của mẹ để có biện pháp sinh phù hợp. Mẹ sẽ cần:
- Kiểm tra cổ tử cung
- Xét nghiệm khung chậu, nước ối và tình trạng thai
Khi đến tuần 40 của thai kỳ, mẹ chưa thấy dấu hiệu chuyển dạ. Nếu là lần đầu mang thai, bác sĩ có thể đề nghị mẹ ở lại bệnh viện để theo dõi kỹ càng. Nếu phát hiện ra dấu hiệu bất thường nào, bác sĩ có thể chỉ định mổ lấy thai để giữ an toàn cho cả mẹ và bé.
Các mốc khám thai sẽ không cố định mà tuỳ thuộc vào thể trạng của mẹ và bé. Trên đây là những thông tin cơ bản và chắt lọc nhất để các mẹ hình dung được. Hi vọng các mẹ có cái nhìn tổng quan về các mốc khám thai định kỳ. Để từ đó, mẹ sẽ biết vào từng giai đoạn thai kỳ nên làm gì. Chúc các mẹ có một thai kỳ khoẻ mạnh, mẹ tròn con vuông!
Mẹ xem thêm các thông tin tiên quan để đảm bảo an toàn cho các tuần thai kỳ nhé.
